Sponsorowany
Jednym z największych wyzwań w diecie dzieci jest zbyt wysokie spożycie tłustych i słodkich przekąsek. Jak wskazują naukowcy, spożywanie nadmiaru cukru i żywności wysokoprzetworzonej w dzieciństwie, zwiększa ryzyko chorób dietozależnych w dorosłości. Czy substancje takie jak stewia, należące do słodzików naturalnego pochodzenia, mogą zastąpić cukier w diecie najmłodszych? Co na ten temat mówią eksperci?
Stewia – co o niej wiemy?
Stewia to roślina zielona występująca w środowisku naturalnym. Wymaga odpowiednio wysokiego nasłonecznienia i regularnego, skromnego nawadniania. Tradycyjnie pochodzi z Ameryki Południowej, a dokładniej z Paragwaju i Brazylii. Z uwagi na jej właściwości słodzące od setek lat była stosowana właśnie we wspomnianych wcześniej krajach, a także w Azji – Japonii i Korei. Obecnie uprawiana jest na całym świecie, a nawet możemy sami hodować ją w doniczce, w domowych warunkach.
Stewia zyskała swoją popularność, dzięki słodkiemu smakowi, jaki dostarczają jej liście. Mogą być one spożywane na surowo lub suszone. Liście stewii są również surowcem do pozyskiwania znanego słodzika – glikozydów stewiolowych.
Stewia jako słodzik
Glikozydy stewiolowe, zgodnie z tym, co wspomniano wyżej, pozyskiwane są ze stewii. Należą one do grupy intensywnych substancji słodzących i ich obecność w produktach spożywczych oznacza się symbolem E960. Są one około 200 – 300 razy słodsze, niż klasyczny cukier spożywczy i nie dostarczają kalorii. Aby dowiedzieć się więcej o stewii i jej wpływie na kaloryczność diety, przejdź tutaj.
Choć pierwsza izolacja glikozydów stewiolowych odbyła się już w latach 30. XX wieku, to dopiero 80 lat później zostały one dopuszczone do spożycia w Europie. Zaraz po ich wynalezieniu przeprowadzono szereg badań mających za zadanie potwierdzić ich właściwości i wpływ na organizm człowieka. Gdy organizacjom takim jak Europejski Urząd ds. Bezpieczeństwa Żywności udało się potwierdzić bezpieczeństwo glikozydów stewiolowych, dopuszczono je do obrotu na rynku produktów spożywczych. Na terenie Unii Europejskiej są stosowane jako słodzik od 2011 roku.
Glikozydy stewiolowe, a także stewię możemy stosować jako dodatek lub składnik słodkich posiłków i przekąsek, a także jako samodzielny słodzik np. do słodzenia herbaty czy domowych potraw. Są one odporne na działanie podwyższonej temperatury, dzięki czemu mogą być stosowane zarówno na zimno, jak i na ciepło.
Czy dzieci mogą spożywać stewię?
Słodziki, które są obecnie dostępne na rynku, są uznawane za bezpieczne. Zagłębiając się w opinie ekspertów, dowiemy się, że spożywanie substancji słodzących może pomóc w redukcji nadmiernej masy ciała czy ułatwia utrzymanie prawidłowego poziomu glikemii. Jednakże, czy to dotyczy także najmłodszych?
Jak wskazuje Pani Profesor, Andrea Horvath, gastroenterolog i pediatra Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego, nie ma potrzeby włączania substancji słodzących takich jak stewia do diety najmłodszych dzieci. U dzieci w wieku przedszkolnym czy w okresie podstawówki powinniśmy skupić się na budowaniu zdrowych nawyków żywieniowych i unikać podawania nadmiernych ilości słodkich posiłków, przekąsek i napojów. Natomiast stan nadmiernej masy ciała lub cukrzycy (np. typu I) może wymagać indywidualnej konsultacji ze specjalistą – pediatrą lub doświadczonym dietetykiem klinicznym.
W zależności od wieku i stanu zdrowia dziecka, korzyści z zastąpienia cukru słodzikami mogą być na tyle istotne, że będzie wskazane włączenie ich do diety. Należy jednak podkreślić, że zawsze taka decyzja powinna być podejmowana indywidualnie. Zwłaszcza, że wybrane grupy słodzików mogą być szczególnie niebezpieczne dla dzieci. Przykładowo poliole mogą powodować biegunki i bóle brzucha. Wybierając słodzik do spożycia przez starsze dzieci czy młodzież, należy poradzić się specjalisty. Z pewnością lepszym wyborem będą słodziki naturalne, pochodzące z roślin np. stewia, jednak należy podkreślić, że brakuje danych potwierdzających bezpieczeństwo takiego rozwiązania.
Podsumowując, w diecie dzieci ogółem słodziki nie są wskazane. Jeśli nasza pociecha boryka się z nadmierną masą ciała lub ma cukrzycę, warto skonsultować się indywidualnie ze specjalistą. Stewia, jako słodzik naturalnego pochodzenia, może potencjalnie pomóc ograniczyć, a nawet wyeliminować spożycie cukru spożywczego.
Bibliografia
- Kolanowski. Glikozydy stewiolowe – właściwości i zastosowanie w żywności. BROMAT. CHEM. TOKSYKOL. – XLVI, 2013, 2, str. 140–150
- Rozporządzenie Komisji (UE) nr 1131/2011 z dnia 11.11. 2011 r.
- Wierzbicka. „Słodziki” - aspekty żywieniowe i zdrowotne. WSZECHNICA ŻYWIENIOWA SGGW, maj 2014.
- Andrea Horovath. Czy stosowanie słodzików u dzieci jest bezpieczne? Medycynapraktyczna.pl, dostęp online 25.07.2023.