Lęk separacyjny określany też, jako rozwojowy jest naturalnym etapem w rozwoju, który przechodzi każde małe dziecko.
Lęk separacyjny określany też, jako rozwojowy jest naturalnym etapem w rozwoju, który przechodzi każde małe dziecko. Lęk ten pojawia się między 7 a 9 miesiącem życia dziecka i oznacza obawę przed separacją z mamą, która w tym okresie jest „całym światem" dla niemowlęcia.
Skąd się bierze lęk separacyjny
Okres rozwoju, w którym może pojawić się lek separacyjny jest czasem, gdy pojawia się ogromne przywiązanie do mamy z jednoczesnym nierozumieniem, że jej krótkotrwałe zniknięcie nie oznacza znikania na zawsze. Lęk wynika z prostego myślenia „widzę coś, więc to jest, nie widzę nie ma tego".
Specjaliści upatrują różnych źródeł lęku separacyjnego. Biolodzy doszukują się zaczątków lęku w genetycznych uszkodzeniach struktur w mózgu. Psycholodzy skłaniają się raczej ku wrodzonym predyspozycjom do przeżywania lęku oraz w matczynym przenoszeniu swojego lęku na potomstwo.
Obawa przed separacją objawia się przede wszystkim wybuchami płaczu, a nawet histerią, pojawiającymi się głównie wraz ze „zniknięciem" mamy. Dziecko może protestować w momencie rozdzielania z mamą, na przykład podczas pozostawiania pod opieką innej osoby niż mama. Jeśli po twoim wyjściu osoba opiekująca się dzieckiem w ciągu kilku chwil jest wstanie je uspokoić i zająć czymś nie ma powodów do niepokoju. Wraz z rozwojem dziecka lęk separacyjny zanika.
Oswajanie lęku separacyjnego
Niektóre dzieci lęk przed separacją przechodzą spokojnie, inne niemal histerycznie. Najważniejszym w tym okresie jest zapewnianie maluchom poczucia bezpieczeństwa, czułości oraz zachowanie spokoju przez dorosłych. Niezwykle cenne dla malucha jest odroczenie przez mamę powrotu do pracy, przynajmniej do pierwszych urodzin. Jeśli nie jest to możliwe warto jak najwcześniej przyzwyczajać dziecko do pozostawania pod opieką innych osób. Jednak w przypadku tak małych dzieci nie powinno być zbyt wielu zmieniających się opiekunów. Najlepiej, jeśli jest to jedna stała osoba, jest to ważne ze względu na poczucie bezpieczeństwa dziecka oraz rozwój umiejętności budowania więzi z innymi osobami.
Kiedy wychodzisz nie wymykaj się ukradkiem, powinnaś powiedzieć dziecku gdzie idziesz i kiedy wrócisz, umiejscowić swój powrót w czasie w sposób zrozumiały dla dziecka (np., kiedy zjesz podwieczorek mama będzie z powrotem). Warto wprowadzić taką zasadę już od najwcześniejszych miesięcy. Może to nawet przyjąć formę rytuału, np. buziak i papa początkowo wykonywane przez opiekuna, który zostaje z dzieckiem. Takim treningiem są codzienne pożegnania z tatą.
Nie przedłużaj też pożegnań. Osoba, z którą zostaje dziecko po twoim wyjściu powinna je zająć czymś ciekawym i nie komentować twojego wyjścia, im szybciej zajmą się czymś innym tym szybciej dziecko się uspokoi.
Do oswajania lęku separacyjnego warto też wykorzystać zabawy dla dzieci, w których pokazujemy że, pomimo iż coś znika, za chwilę pojawia się z powrotem – możesz np. zakrywać twarz szalem i po chwili odkrywać lub chować misia.
Gdy lęk separacyjny nie zanika
Jeśli lęk separacyjny nie zanika lub się nasila i zaczynają towarzyszyć mu objawy fizjologiczne jak np. ból głowy, ból brzucha, brak apetytu. Trzeba skonsultować się ze specjalistą, który pomoże oswoić dziecięce lęki.