Według statystyk, na bóle stawów cierpi od 5 do 30% dzieci. Przyczyny bólu mogą być bardzo różne – od zwykłych stłuczeń do poważnych chorób. Przedstawiamy najbardziej powszechne z nich i wyjaśniamy, jak przygotować się do wizyty u lekarza.
Rodzice dzieci narzekających z powodu bólu stawów bardzo często szukają pomocy w Internecie. Niemal natychmiast wpada im do głowy przeczytana informacja, iż bóle stawów mogą oznaczać chorobę nowotworową. Uspokajamy zatem – spokojnie z takimi diagnozami, nie ma powodów do paniki.
Ból stawów a intensywny wzrost dziecka
Rodzice dzieci narzekających z powodu bólu stawów bardzo często szukają pomocy w Internecie. Niemal natychmiast wpada im do głowy przeczytana informacja, iż bóle stawów mogą oznaczać chorobę nowotworową. Uspokajamy zatem – spokojnie z takimi diagnozami, nie ma powodów do paniki.
Najczęściej bóle stawowe są przejawem intensywnego wzrostu i nie są powodem do obaw. Jedyne, co możemy wówczas zrobić, to podawać dziecku leki przeciwbólowe i pomagać przetrwać trudny okres. Oczywiście do takich wniosków nie dochodzimy sami – dopiero lekarz, po wykluczeniu innych przyczyn, stawia diagnozę.
Bóle stawów u dzieci – przyczyny
Stłuczenia
Bardzo często zdarza się, że silny ból wywołuje nic innego, jak stłuczenie. Wbrew pozorom ból taki nie musi pojawiać się natychmiast po uderzeniu. Czasem malec w ferworze zabawy szybko zapomina o stłuczeniu, ale już w łóżku, w ciszy, ramię czy kolano zaczyna o sobie przypominać. Warto wypytać malca, czy przypadkiem w ciągu dnia nie uderzył się, obejrzeć rękę albo nogę, poszukać zranień skóry, obrzęków.
Choroby zapalne stawów
Niestety, może się zdarzyć, że nasze dziecko zacznie zmagać się z zapaleniem stawów – błędne jest myślenie, że jest to choroba „zarezerwowana” dla dorosłych. Zapalenie stawów może mieć różne postaci, a do objawów najczęściej należą:
- gorączka, wysypka, powiększenie śledziony, z czasem – zesztywnienie stawów, obrzęk i intensywny ból (zapalenie systemowe)
- sztywność, ból, obrzęk w kilku stawach, najczęściej w nadgarstkach i kolanach (zapalenie kilkustawowe)
- niewysoka gorączka, wyczuwalne guzki występujące w miejscach poddawanych naciskowi, obrzęk i ból w wielu stawach, dużych i małych (zapalenie wielostawowe)
Jak widać, samodzielnie bardzo trudno jest zróżnicować, z którym typem zapalenia stawów mamy do czynienia (i czy rzeczywiście jest to zapalenie). Sytuacja jest podwójnie trudna, ponieważ oprócz kilku podstawowych typów zapaleń, możemy mieć do czynienia z niezróżnicowanym zapaleniem stawów, które może dawać bardzo różne objawy. Niemniej, gdy widzimy, że dziecko bardzo cierpi, jego stawy są sztywne i obrzęknięte, a do tego pojawia się gorączka – przyczyną może być właśnie stan zapalny.
Choroby reumatyczne u dzieci
Większość z nas uważa reumatyzm za chorobę wieku starczego. To – znowu, błędne założenie, choroba ta może pojawiać się już nawet u małych dzieci.
Objawami reumatyzmu u dzieci będą obrzęk i zaczerwienienie stawów oraz oczywiście ból. Dziecko poproszone o poruszanie np. ręką zaczyna płakać, ponieważ ból jest bardzo intensywny. Staw może też być gorący.
Dzieci chorujące na reumatyzm często „wysyłane” są do ortopedy z uwagi na niezgrabność ruchów, wynikająca z ograniczenia ruchomości stawów. Jest to dla nas ważna wskazówka – jeśli malec często domaga się noszenia, utyka, można odnieść wrażenie, że ma „sztywne” ruchy, często popłakuje – przyczyną mogą być właśnie zmiany o charakterze reumatycznym.
Nowotwory u dzieci
Bole stawów rzeczywiście mogą być wywoływane przez nowotwory. Wówczas mamy do czynienia z bardzo intensywnym bólem kości – tak silnym, że dziecko budzi się w środku nocy z krzykiem. Jeśli pojawia się taki objaw, należy pilnie omówić sprawę z pediatrą i skierować malca na niezbędne badania.
Przed wizytą u lekarza – ważne pytania
Bóle stawowe u dzieci mogą mieć mnóstwo przyczyn. Lekarz, szukając dobrego kierunku swoich działań, będzie wypytywał cię o wiele kwestii (w każdym razie powinien to zrobić, jeśli jest dobrym specjalistą). Zanim więc udasz się do gabinetu, zastanów się:
- Kiedy pojawiły się bóle (jak długo trwają)?
- Jak długo trwa jednorazowy atak – czy jest to np. pół nocy cierpienia dziecka czy może 10 minutowy ból?
- Czy zauważyłaś u dziecka kłopoty ze sprawnością fizyczną (czy dziecko unika wchodzenia po schodach, biegania, czy często domaga się noszenia, czy szczególnie rano masz wrażenie jego „niezgrabności”, czy malec się potyka?)
- Czy bólom towarzyszą też inne objawy (np. „dziwna” gorączka, która pojawia się bez przyczyny i znika)
- Czy dziecko chudnie?
- W jakich porach dniach pojawia się ból?
- Czy dziecko uprawia sporty, czy jest aktywne fizyczne?
- Czy w rodzinie występują przypadki zapaleń stawów (warto popytać, jeśli nie wiemy).