Kolor, rodzaj czy gęstość włosów, jaką obdarzone jest dziecko, w znacznej mierze uzależnione jest od typu owłosienia zarówno rodziców, dziadków jak i dalszych krewnych.
O tempie wzrostu i poziomu owłosienia decydują uwarunkowania genetyczne. Oznacza to, iż kolor, rodzaj czy gęstość włosów, jaką obdarzone jest dziecko, w znacznej mierze uzależnione jest od typu owłosienia zarówno rodziców, dziadków jak i dalszych krewnych. Dojrzałe owłosienie ciała związane jest z rosnącym poziomem androgenów w okresie dojrzewania. W wieku 12-13 lat poziom hormonu wzrasta, co staje się bezpośrednią przyczyną pojawienia się na skórze wspomnianego owłosienia dojrzałego.
Zanim jednak do tego dojdzie, ciało dziecka pokryte jest tzw. włosami meszkowymi. Już etap dzieciństwa pozwala na określenie typu owłosienia, jakim charakteryzować będzie się dorosły człowiek. Osoby obdarzone ciemniejszą karnacją odznaczają się również bujniejszym owłosieniem ciała, natomiast włosy osób o jasnej karnacji są z reguły nieco dłuższe, co tyczy się zwłaszcza okolicy nóg. W przypadku dzieci pierwsze oznaki dojrzewania pojawiać mogą się już nawet w wieku 7-8 lat. W szczególności dotyczy to dziewczynek, co może być bezpośrednią przyczyną występowania w tym okresie nadmiernego owłosienia ciała, zwłaszcza wspomnianych okolic nóg. Na ogół zjawisko to jest w pełni naturalne, natomiast nasilenie bądź ustąpienie objawów uzależnione jest wyłącznie od organizmu naszej pociechy.
Zaburzenia hormonalne u dzieci
Jeśli jednak nadmierny wzrost włosa zaczyna być objawem niepokojącym, niekiedy nawet utrudniającym dziecku normalne funkcjonowanie, należy niezwłocznie udać się lekarza. Najczęstszą reakcją lekarza pierwszego kontaktu jest skierowanie dziecka na badanie tarczycy i konsultację u endokrynologa.
Tarczyca to gruczoł wewnątrzwydzielniczy składający się z dwóch płatów bocznych połączonych ze sobą więziną, a umiejscowionych na bocznych płatach chrząstki tarczowej krtani. Hormony tarczycy wywierają bezpośredni wpływ na wzrost rozwijającego się organizmu, przemianę materii oraz układ nerwowy autonomiczny. W przypadku dzieci hormony tarczycy są czynnikiem dojrzewania tkanek; uzupełniają także działanie somatotropiny.
Jeśli więc na ciele dziecka zaczynają pojawiać się zmiany związane z ilością owłosienia, a dotyczące zwłaszcza partii pleców, ramion czy brzucha, możliwym jest, iż mamy do czynienie z zaburzeniami pracy tarczycy.
Hirsutyzm to choroba, której głównym i charakterystycznym czynnikiem jest występowanie nadmiernego owłosienia, tzw. owłosienia typu męskiego. Dotyka on głównie kobiet, a pojawić może się już w okresie wczesnego dzieciństwa. Najczęstszą przyczyną pojawienia się hirsutyzmu jest podwyższony poziom męskich hormonów - androgenów. Rozpoznanie choroby następuje na drodze badania internistycznego, polecającego na zbadaniu stężenia męskiego hormonu testosteronu, oraz dehydroepiandrosteronu i androstendionu - męskich hormonów steroidowych, „prekursorów" testosteronu.
W przypadku podejrzenia hirsutyzmu zalecana jest również wizyta u endokrynologa, który najpewniej zleci małemu pacjentowi wykonanie badania ultrasonograficznego, oraz badań dotyczących poziomu podstawowych hormonów tj. wspomnianego testosteronu i androstendionu, a także estradiolu i prolaktyny.
Z chorobą związany może być również hormon tarczycy, a dokładniej - jego niedoczynność. Na niedoczynność tarczycy związanej ze zbyt niskim poziomem hormonów tarczycy, tzn. tyroksyny oraz trójjodotyroniny, bezpośredni wpływ wywiera hormon tyreotropowy - wydzielany przez przedni płat przysadki mózgowej.
Leczenie choroby następuje w drodze odpowiednio dobranych środków farmakologicznych. W przypadku dzieci, pozytywne rezultaty daje również regularne picie wyciągu z ziela wierzbówki i wierzbownicy. Wyciąg działa, bowiem przeciwbakteryjnie, zmniejsza wydzielanie łoju, keratynizację naskórka i mieszków włosowych oraz przerost nabłonków. Ponadto małym pacjentom zaleca się także picie herbaty miętowej, gdyż obniża ona poziom męskiego hormonu płciowego - testosteronu, co może przyczynić się do ograniczenia nadmiernego wzrostu owłosienia.
Nadmierne owłosienie u dziewczynek
Warto zwrócić uwagę na fakt, iż problem przesadnego owłosienia u dzieci dotyczy głównie dziewczynek. Jeśli na ramionach, brzuchu, plecach, a nawet buzi dziecka zauważamy bujne, niekiedy nawet lekko kręcone włosy, może sugerować to maskulinizację, czyli występowanie u kobiet męskich cech somatycznych. W wypadku dzieci przyczyną maskulinizacji jest na ogół nieprawidłowa produkcja hormonów w zespole nadnerczowo - płciowym. Leczenie skupia się zatem na wspomnianym zespole nadnerczowo - płciowym, gdyż to właśnie on odpowiedzialny jest za występowanie zjawiska maskulinizacji.
Choć problem nadmiernego owłosienia może wydawać się mało istotnym, a niekiedy wręcz śmiesznym zjawiskiem, powinniśmy być dalecy od jego bagatelizowania - zwłaszcza w przypadku dzieci. Pojawienie się nadmiaru włosów może być, bowiem pierwszym symptomem występowania zespołów chorobowych.
Duże znaczenie ma tu również czynnik psychologiczny. Obdarzone zbyt dużą ilością włosów dziecko, może nie czuć się komfortowo we własnym ciele nie mówiąc już o roli, jaką na psychikę małego człowieka wywiera opinia, a niekiedy nawet brak akceptacji ze strony otoczenia.
Na szczęście w większości przypadków ilość włosków warunkowana jest przez czynniki genetyczne i nie wiąże się z żadną poważną chorobą, mogącą w jakikolwiek sposób odbić na zdrowiu naszego dziecka w przyszłości.
Artykuł powstał przy współpracy z Kliniką Handsome Men www.handsomemen.pl