Dziecięce rysunki. Każde dziecko jest artystą

Kiedy dziecko zacznie trzymać pewnie w rączce zabawkę warto dać mu do ręki kredkę i pokazać jakie fajne ślady zostawia kredka na papierze. Dla rocznego malucha to będzie niezwykłe doświadczenie. Umożliw dziecku wyrażanie naturalnej ekspresji twórczej poprzez rysowanie, malowanie, wycinanie, lepienie, wyklejanie. Na początku będziesz niezbędna do pomocy wraz z rozwojem malucha, staniesz się tylko obserwatorem i odbiorcą jego sztuki. Poznaj okresy w rozwoju plastycznym dziecka do 4 roku życia.

DLACZEGO WARTO ZACHĘCAĆ DO RYSOWANIA

• Dziecko uczy się panować nad ruchami dłoni
• Dziecko uczy się trzymać kredkę w ręku i ćwiczy ramię, co przygotowuje do nauki pisania
• Poznaje kolory
• Rozwija umiejętność obserwacji
• Ćwiczy wyobraźnię
• Rysunki są odzwierciedleniem stanu duszy małego dziecka - jeśli pozwalamy dziecku na samodzielne nieskrępowane rysowanie możemy odczytać ukryte informacje.

OKRESY W ROZWOJU PLASTYCZNYM DZIECKA

Okres bazgroty - do 2 roku życia.
Pierwsze obrazki niemowlęcia nie przedstawiają w zasadzie nic. Maluch trzyma kredkę całą dłonią i bazgra nią po całej kartce bez odrywania kredki od papieru. Początkowo są to linie później pojawiają się kształty kuliste. Ten pierwszy okres w rozwoju plastycznym dziecka nazwano bazgrotą. Dziecko porusza kredką w różne strony pionowo i poziomo.

Bazgrota bezładna - rysunki dziecka nie przedstawiają żadnej treści, są to przypadkowe zygzaki, kropki i skłębione linie, które nie podlegają kontroli wzroku.

Bazgrota kontrolowana - to linie pionowe i poziome, pojawiają się kształty kuliste i spirale, dziecko zaczyna rysować koło, wzrok bierze udział w kreśleniu linii. Dziecko przerywa rysowanie przygląda się swojemu dziełu, po chwili coś dorysowywuje - można by odnieś wrażenie, że coś poprawia. 

Bazgrota nazwana- dziecko próbuje nazwać to, co narysowało. Jest to dowód na to, że dziecko zaczyna używać wyobraźni.
 
Okres przedschematyczny - ok. 2-4 lata
Dziecko zaczyna poszukiwać stałych form dla przedstawianych na rysunku obiektów. Formy te mają oczywiście uproszczony i powtarzalny charakter. Pojawiają się w rysunkach głowonogi. Głowa o kształcie nieregularnego koła lub kwadratu. Początkowo tylko z kilkoma elementami twarzy np. tylko oczy, później pojawia się coraz więcej szczegółów nos, uszy, włosy, nogi i ręce rysowane wprost z głowy. Dziecko w tym okresie często rysuje zapełniając kartkę tylko z lewej lub prawej strony, na dole lub na górze, czasem rysuje do góry nogami.

RADY JAK ROZWIJAĆ W DZIECKU RADOŚĆ Z TWORZENIA

• Zachęcaj dziecko do rysowania, ale nie zmuszaj. Poza rysowaniem kredkami zaproponuj rysowanie flamastrami, ołówkiem, malowanie rączkami czy malowanie gąbką maczaną w farbie. Pokazuj dziecku jak prawidłowo trzymać kredkę lub pędzel. Proponuj różne rodzaje kredek niektóre dzieci wolą rysować grubymi kredkami inne cienkimi. Moja córka nie lubiła rysować kredkami świecowymi za to ołówkowymi uwielbia.

• Proponuj różne rozmiary kartek do malowania. Czasem w zachęceniu do rysowania pomaga kolorowy papier

• Możesz też proponować malowanie po kartonowych opakowaniach czy kredą po chodniku. Rysować można też patykiem lub palcem na piasku.

• Proponuj dziecku łączenie różnych technik plastycznych. np. pozwól namalować na kartce jakiś kształt klejem a potem pomóż dziecku obsypać go piaskiem lub brokatem.

• W zachęceniu do rysowania pomaga wspólne rysowanie - dziecko rysuje głowę, mama oczy tata nos itd.

• Kiedy dziecko rysuje chwal je, ale nie zgaduj co przedstawia rysunek, raczej poproś by dziecko ci opowiedziało co namalowało. Rozmowa o rysunku pomaga dowiedzieć się, co dziecku w duszy gra.

• Kiedy Twój mały artysta sam nie jest zadowolony z efektu swojej pracy nie wychwalaj zbyt przesadnie, raczej powiedz „mi się podoba, ale jak masz wątpliwości to zawsze możesz narysować jeszcze raz".

• Pozwól dziecku wychodzić poza utarte schematy. Pamiętaj rysunki małego dziecka są bliższe sztuce abstrakcyjnej. Nie tłum inicjatywy dziecka pozwól mu na ekspresyjne wyrażanie siebie, traktuj jego prace jak sztukę, którą nie do końca musisz rozumieć

• Niektórzy specjaliści radzą by unikać kolorowanek - o ile uczą nie wychodzenia za linię to ograniczają twórczą wyobraźnię dziecka i nie pozwalają na ekspresyjne wyrażanie siebie.

• Koniecznie załóż teczkę na prace dziecka, na rysunkach zapisuj daty. To fantastyczna pamiątka. Pokazuj rodzinie i znajomym prace swojego dziecka. Możesz też niektóre pomieścić na ścianie.

• Pamiętaj. Nigdy nie krytykuj, nie zagaduj, czemu jedno oko jest duże a drugie małe, czemu liście są niebieskie a trawa różowa itp., nie porównuj, że inne dziecko ładniej maluje itp. - to zakazane. Nie wyrzucaj rysunku dziecka do kosza. Dziecku należy się szacunek dla jego pracy. Spontaniczny rysunek to zwierciadło duszy, warto o tym pamiętać.

CIEKAWE TECHNIKI PLASTYCZNE

• Frotaż to odbijanie przedmiotów o wyraźnej fakturze na powierzchni papieru. Do tego celu możemy wykorzystać kawałki koronki, deskę o wyczuwalnej fakturze drewna, liście, pióra, monety. Materiały odbijane nakrywamy kartką papieru i pocieramy grafitem lub kredką woskową.

• Odbijanie pomalowanych farbami faktur lub przedmiotów, np.: gaza, koronka, stemple z ziemniaków, gąbki, zmiętego papieru, liści.

• Wydzieranka/Wycinanka Wycinamy z papieru kolorowego różne kształty z gazet lub własnych zdjęć wycinamy postacie lub przedmioty i naklejamy wszystko na kartkę.

• Posypywane obrazki. Na papierze lub kartonie szkicujemy obrazek, a następnie malujemy klejem po liniach rysunku. Następnie posypujemy kaszą manną, herbatą, solą, piaskiem lub obierkami po temperowaniu kredek.

• Wydrapywanka na plastelinie. Na kartkę nakładamy wyrobioną, miękką plastelinę. Następnie rozprowadzamy ją równomiernie we wszystkich kierunkach. Po zapełnieniu całej powierzchni kartki wydrapujemy patyczkiem dowolne wzory.

• Kolaż. Łączymy różne techniki plastyczne, możemy pomalować całą kartkę farbą na to ponaklejać wycinanki, część pracy pomalować klejem i obsypać piaskiem i jeszcze dokleić koronkę czy tasiemkę.

CO MÓWIĄ RYSUNKI?

Poza możliwością twórczego wyrażania siebie, ćwiczenia dłoni dla sprawnego później pisania, rysunki dziecka są odzwierciedleniem jego duszy. Już w rysunkach 3 latka można doszukiwać się pewnych treści.

Kolory

• Początkowo małe dzieci posługują się jedną kredką, najczęściej czarną. W okresie przedschematycznym zaczynają wykorzystywać również inne kolory.
• Barwne rysunki, używanie wielu kolorów świadczą o żywej emocjonalności i prawidłowej kondycji psychicznej dziecka.
• Posługiwanie się jedna kredką, zwłaszcza w ciemnych kolorach może świadczyć o skłonnościach do stresu lub o towarzyszących dziecku lękach.

Linie - Rozmach kreski

• Kreska rozmachowa długa i wyraźna, powstająca od jednego pociągnięcia, zajmująca większa cześć kartki świadczy o odwadze, otwartości i pewności siebie, ale może też świadczyć o gwałtowności.
• Kreska delikatna, krótka może wskazywać na brak wiary w siebie, nieśmiałość.
• Zamaszyste i chaotyczne, szybkie pociągnięcia kredka cechują dziecko nadpobudliwe

Symbolika przestrzeni

• Rysując dziecko może wykorzystywać całą kartkę lub tylko jej część, zdrowe dziecko wykorzystuje całość kartki lub rysuje na środku.
• Rysowanie na górze kartki mówi o idealizmie i bogatej wyobraźni
• Rysowanie w dolnym pasie kartki wskazuje, że dziecko jest czymś przygnębione lub zmęczone.
• Rysowanie w jednym z rogów kartki może mówić o nieśmiałości dziecka, braku pewności siebie.

Jeśli w rysunkach Twojego dziecka coś Cię niepokoi warto to skonsultować ze specjalistą.