10 bardzo niepokojących sygnałów w rozwoju dziecka

Niepokojące objawy u niemowlaka – poznaj sygnały zaburzenia rozwoju dziecka

„Jesteś przewrażliwiona”, „Nie martw się, jeszcze nadrobi”, „Nie panikuj i nie wymyślaj dziecku chorób” – dzięki takim właśnie „uspokajającym” słowom wiele polskich dzieci trafia do specjalistów o wiele później, niż powinny. Jeśli i ty je słyszysz, bo czujesz, że coś jest nie tak – przekonaj się, czy masz rację. Jeśli tak – działaj!

Oto dziesięć sygnałów świadczących o tym, że rozwój dziecka może przebiegać nie tak, jak powinien. Jeśli któryś z nich brzmi ci znajomo, nie słuchaj „dobrych rad” i podejmij odpowiednie kroki.

1. Niemowlę nie przybiera na wadze.

Niemowlęta na różnych etapach swojego rozwoju mogą przybierać na wadze szybciej lub wolniej. Czasem dodatkowe czynniki – jak na przykład przeziębienie albo zapalenie układu moczowego mogą sprawić, że maluch trochę zwolni z nabieraniem fałdek. Jednak nagłe i długotrwałe zahamowanie przyrostu wagi jest już czymś innym.

Szczególnej obserwacji wymaga nagły „spadek” niemowlęcia z wagi centylowej. Przykład – dziecko, którego waga i wzrost oscylowały wokół 90 centyla, w ciągu kilku tygodni znajduje się na centylu 40 i przez kolejne tygodnie sytuacja nie zmienia się. Takie sytuacje wymagają szerszej diagnostyki i wykluczenia poważnych nieprawidłowości – koniecznie porozmawiaj o tym ze swoim lekarzem.

2. Niemowlę ciągle krzyczy.

Może się zdarzyć, że zupełnie zdrowo rozwijające się dziecko reaguje płaczem na każdą niedogodność – zwłaszcza w okresie noworodkowym, gdy maleństwo bez uprzedzenia wkracza na „wysokie tony”. Jednak każde zdrowe dziecko ma także bardzo długie okresy spokojnego czuwania oraz snu i powinny one być zdecydowanie dłuższe, niż czas płaczu.

Jeśli masz wrażenie, że twoje dziecko płacze niemal bez przerwy, kwili nawet w twoich ramionach  i zanosi się płaczem przy dotyku – nie daj się zwieść, że ono „tak ma”. Bardziej prawdopodobne jest, że dziecko cierpi z bólu, np. z powodu infekcji albo stanu zapalnego. Konieczna jest szybka konsultacja z lekarzem, wykonanie morfologii oraz CRP.

3. Niemowlę jest zbyt spokojne i nie interesuje się otoczeniem. 

Utożsamianie swego rodzaju „odcięcia się” dziecka od otoczenia często bywa uznawane za przejaw grzeczności i spokojnego charakteru. Niestety, tego typu podejście często opóźnia proces diagnostyczny i terapię lub leczenie.

Uściślijmy zatem. Dziecko może być z natury spokojne, wyciszone, bardzo „łatwe” w obsłudze, ale powinno interesować się otoczeniem. To dwie zupełnie inne rzeczy. Jeśli więc masz wrażenie, że kontakt z dzieckiem jest utrudniony, że nie interesuje się ono wami, rodzeństwem, zabawkami – udaj się do specjalisty. Przyczyną może być zarówno autyzm, jak i głuchota oraz wiele innych nieprawidłowości.

4. Kilkumiesięczne niemowlę nie skupia wzroku na osobach i zabawkach.

Prawdziwym jest twierdzenie, że rozwój twojego niemowlęcia nie musi być „podręcznikowy”. Niektóre dzieci skupiają wzrok na osobach i przedmiotach, gdy mają trzy miesiące, inne dopiero, kiedy mają cztery lub pięć.

Jeżeli jednak sytuacja nie zmienia się po pierwszym półroczu życia maluszka, nie mówimy już o indywidualnym tempie rozwoju, lecz o objawie nieprawidłowości. Skonsultuj się z lekarzem pediatrą oraz okulistą – takie objawy są często związane z wadami wzroku.

5. Niemowlę bardzo ulewa.

„Nie martw się, moja Maja też bardzo dużo ulewała” – nie daj się zwieść takim słowom, jeśli masz wrażenie, że twoje niemowlę wylewa z siebie wszystko, co zjadło.

Są dzieci, które nie ulewają pokarmu w ogóle i jak takie, które ulewają całkiem sporo – jedne i drugie mogą być całkiem zdrowe. Niemniej, jeżeli malec krótko po jedzeniu ulewa w kilku partiach (często jedna po drugiej), nawet długo po zjedzonym posiłku, a ilości zwróconego mleka są mocno niepokojące – zaufaj swojej intuicji. Udaj się do lekarza i poproś o diagnostykę w kierunku refluksu żołądkowo – przełykowego.

6. Dziecko chodzi na paluszkach.

Chodzenie na paluszkach to kolejny objaw, który może, ale nie musi świadczyć o nieprawidłowości.

W przypadku zdrowo rozwijającego się dziecka chodzenie na paluszkach zanika po kilku miesiącach od postawienia pierwszych kroczków. Jeśli stan ten się utrzymuje, może być na przykład objaw przykurczu ścięgna Achillesa albo hipotonii mięśniowej. Warto skonsultować to z neurologiem.

7. Półtoraroczniak nie reaguje na imię.

Już roczne dziecko powinno automatycznie odwracać głowę po tym, jak ktoś zawoła jego imię. Jeżeli nie robi tego starsze dziecko, zawsze jest to powód do niepokoju.

Najczęstsze powodu takiej nieprawidłowości to problemy ze słuchem (badanie słuchu jest absolutnie konieczne) bądź autyzm dziecięcy. W tym drugim przypadku warto zwrócić uwagę na inne symptomy, o których powie nam specjalista z poradni psychologiczno – pedagogicznej.

8. Dwulatek nie mówi.

Dwuletnie dziecko powinno mówić i nie daj się zwieść historiom w stylu „kuzyn kuzynki cioci zaczął mówić w wieku 4 lat i w ogóle to tak może być, bo chłopcy mówią później”. Zupełne inna kwestia dotyczy ilości. Są dwulatki, które mówią zaledwie kilka słów, ale oprócz nich używają także wielu gestów oraz słów stworzonych przez siebie („niuń” – ukochana maskotka). W takiej sytuacji należy się spodziewać, że w ciągu kilku miesięcy dziecko błyskawicznie nadrobi zaległości.

O zupełnie innym obrazie sytuacji mówimy, jeżeli dziecko w ogóle nie mówi i do tego nie posługuje się wieloma gestami dla usprawnienia komunikacji. Wówczas należy to traktować jako objaw nieprawidłowości i skontaktować się z pediatrą oraz logopedą i pedagogiem.

9. Trzylatek ma słabą koordynację ruchową.

O niektórych dzieciach mówi się, że są „niezgrabne”, kiedy swoim rozwojem motorycznym wyraźnie odbiegają od rówieśników. Nie pozwól, aby do twojej pociechy przylgnęła właśnie taka etykietka – zaległości w tej sferze wymagają rehabilitacji. Jeśli twoje trzyletnie dziecko wciąż się potyka, ma trudności z poruszaniem się na schodach, nadal się ślini i niewyraźnie mówi – udaj się do neurologa i okulisty. Objawy te mogą wskazywać bowiem na kłopoty ze wzrokiem lub zaburzenia mięśniowe.

10. Trzyletnie dziecko ma kłopoty ze sferą poznawczą.

Prawidłowo rozwijające się trzyletnie dzieci uwielbiają bawić się w grupie, rysować, bawić się zabawkami, potrafią już skupić się na jednej czynności przez kilkanaście minut. Jeśli widzisz, że u twojego dziecka rozwój poznawczy przebiega inaczej – reaguj. Niepokojące objawy to niechęć do rysowania (nakłoniony malec nie potrafi narysować kółka), do wspólnych zabaw, gier, brak zainteresowania zabawkami oraz trudności w skupieniu się. Przyczyną może być niedotlenienie podczas porodu, zaburzenia układu nerwowego i inne. Skonsultuj te kwestie z pediatrą i odwiedź poradnię psychologiczno – pedagogiczną.

Widzisz objawy u swojego dziecka? Reaguj, nie zwlekaj!

Reagowanie na wczesne sygnały nieprawidłowości to nie „zbędna panika” i „wkręcanie dziecku chorób”. To przejaw dojrzałości i odpowiedzialności – tylko ty i drugi rodzic odpowiadacie za to, czy wasze dziecko otrzyma pomoc najwcześniej, jak to możliwe. Jeśli więc czujesz, że coś jest nie tak, zaufaj swojej intuicji i po prostu porozmawiaj ze specjalistą, który ma wiedzę większą niż ty, twoi bliscy i znajomi.