Stworzenie dziecku warunków, w których będzie mogło się poruszać i trenować swoje nowe aktywności jest niezbędne do prawidłowego rozwoju.
Stworzenie dziecku warunków, w których będzie mogło się poruszać i trenować swoje nowe aktywności jest niezbędne do prawidłowego rozwoju. Niemowlę, które ma ograniczona naturalną ruchliwość, nie trenuje swoich mięśni, nie ma możliwości swobodnego badania otoczenia i odczuwania własnego ciała w przestrzeni.
Kilka słów o potrzebie ruchu u dziecka
Stworzenie dziecku warunków, w których będzie mogło się poruszać i trenować swoje nowe aktywności jest niezbędne do prawidłowego rozwoju. Niemowlę, które ma ograniczoną naturalną ruchliwość, nie trenuje swoich mięśni, nie ma możliwości swobodnego badania otoczenia i odczuwania własnego ciała w przestrzeni. Dziecko potrzebuje bogatego sensorycznie środowiska zewnętrznego tzn. dźwięków, zapachów, dotyku i stymulacji wizualnych. Dlatego najlepszym miejscem dla niemowlęcia jest mata czy koc na podłodze.
Jeżeli większość dnia niemowlę spędza na leżaczku, w łóżeczku czy w kojcu nie ma możliwości swobodnego przetaczania się na brzuszek, odwracania głowy, wiercenia się i sięgania po zabawki. A to właśnie w czasie tej niemowlęcej gimnastyki doskonali się jego aparat ruchu a także zmysł dotyku i czucia głębokiego, czyli propriorecepcji.
Czym jest układ propriorecepcji?
To układ, którego funkcja związana jest z układem mięśniowym, można powiedzieć ze układ propriorecepcji kontroluje w pewien sposób układ mięśniowy w naszym organizmie.
Receptory tego układu znajdują się w mięśniach, ścięgnach, więzadłach, w okostnej, w torebkach stawowych, kaletkach maziowych a także w głębokich warstwach skóry. Wysyłają one informację do mózgu o pozycji naszego ciała, o położeniu części ciała względem siebie oraz o ich ruchu w przestrzeni. Otrzymują z mózgu informacje zwrotną, dzięki której możemy utrzymać właściwą postawę oraz zorientować się w świecie zewnętrznym. Zmysł taktylny (zmysł dotyku) oraz propriorecepcji pozwalają nam uczyć się, oceniać badać i rozumieć otoczenie. Pozwalają nam oceniać ciężar, kształt, strukturę dotykanych przedmiotów. Kiedy dziecko poznaje jakiś nowy przedmiot, dotyka go pobudza właśnie receptory obu tych układów. Suma tych bodźców przesłana do mózgu pozwala na wytworzenie obrazu przedmiotu i zapamiętania go. Zauważymy że „obejrzeć" często znaczy dla nas wziąć do ręki, poczuć ciężar, fakturę przedmiotu.
Prawidłowa praca układu propriorecepcji umożliwia:
- poczucie własnego ciała
- wytworzenie odruchów prostowania i równowagi, które umożliwiają przeciwstawianie się sile grawitacji
- poruszanie poszczególnymi częściami ciała bez kontroli wzroku, oraz wykonywanie skoordynowanych ruchów
- percepcję położenia narządów jamy ustnej w czasie mówienia
- percepcję kształtów drobnych przedmiotów
- tworzenie prawidłowej lateralizacji (stronności), która kształtuje się stopniowo podczas rozwoju ruchowego dziecka. Najprościej mówiąc jest to przewaga prawej lub lewej strony ciała w czynnościach ruchowych. Wynika ona z charakterystycznej dla każdego człowieka asymetrii czynnościowej prawej i lewej strony ciała ( gdyż nasza prawa i lewa półkula mózgowa również różnią się budową i czynnością). Lateralizacja ostatecznie zakańcza swój proces kształtowania około 7 roku życia.