Nocnik używany jest chyba przez każde dziecko. Do korzystania z nocnika Twoje maleństwo musi „dorosnąć", tak jak do raczkowania czy chodzenia. Pamiętaj by nocnik nie stał się "narzędziem tortur".
Dzieci opanowują różne umiejętności w różnych okresach np. siadają w drugim półroczu, zaczynają chodzić w okolicach pierwszych urodzin. Każda z tych nowych niezwykle istotnych umiejętności wymaga odpowiedniego rozwoju układu nerwowego dziecka.
Pamiętaj. Mimo pewnych uśrednionych informacji na temat etapów rozwoju dziecka, dzieci się między sobą różnią i rozwijają w różnym tempie. Dotyczy to również świadomego kontrolowania wypróżniania się.
Zdolność kontrolowania zwieraczy pęcherza i odbytu rozwija się w drugim roku życia. Jednak pełne opanowanie tej umiejętności może trwać nawet do ok. 6 roku życia. W drugim roku życia dziecko zaczyna samo sygnalizować potrzeby fizjologiczne, co wcale nie oznacza, że będzie korzystało z nocniczka w odpowiednim czasie, ale jest to na pewno najlepszy czas na rozpoczęcia nocnikowego treningu.
Najczęściej dzieci najpierw zaczynają sygnalizować chęć zrobienia kupki, – ponieważ łatwiej jest im powiązać związek przyczynowo skutkowy (ucisk mas kałowych na odbyt jest silniejszy niż ucisk moczu na pęcherz).
Nauka korzystania z nocnika
Aby przygotować dziecko na ten etap rozwoju i by wrobić w nim pozytywny obraz załatwiania potrzeb fizjologicznych warto po pierwszych urodzinach rozmawiać z dzieckiem na ten temat. Przy zmianie pieluchy mówimy, że pielucha jest pełna, bo złapała siusiu, kiedy idziesz do toalety powiedz dziecku, że mama idzie zrobić siusiu, i jak to fajnie zrobić siusiu do dużego nocnika zamiast do pieluchy.
To bardzo ważne by potrzeby filologiczne nie wywoływały u dziecka stresu, bo to może prowadzić do zaparć nawykowych. Dzieci, które są zbyt wcześnie sadzane na nocnik jak również te, które są podczas nocnikowego treningu wyśmiewane, na które się krzyczy mogą mieć skłonności do zaparć. Instynktownie chcą uniknąć niemiłych sytuacji, dziecko zaczyna powstrzymywać się zarówno na nocniku jak i poza nim kojarząc fakt robienia kupki z niezadowoleniem opiekuna.
Zachęcaj dziecko do robienia siusiu i kupki w pieluszkę o określonych porach dnia np. po przebudzeniu, przed snem, przed jedzeniem i oczywiście chwal. Warto też kupić nocnik ustawić go w łazience i tłumaczyć dziecku, do czego służy i że za jakiś czas będzie niego korzystać zamiast pieluch. Nocnik powinien być wygodny, najlepiej z antypoślizgową podstawą, wykonany z dobrej, jakości materiałów tak by było łatwo utrzymać go w czystości. Polecamy nocniki „normalne" bez muzyczki i migających światełek, załatwianie potrzeb fizjologicznych to nie zabawa.
Kiedy na nocnik?
Dziecko wykazuje gotowość siadania na nocnik jeżeli:
- od jakiegoś czasu sygnalizuje potrzeby tuż przed lub zaraz po fakcie
- masz wrażenie, że potrafi powstrzymać się od zrobienia siusiu, pieluchy są przez dłuższy okres czasu w ciągu dnia suche
- dziecko interesuje się tym, do czego służy nocnik, co wy robicie w toalecie
Czas na nocnik
Najlepszą porą roku do pożegnania się z pieluszką jest lato; mniej do zdejmowania by w porę zdążyć na nocnik – lub gdy zdarzy się wypadek, jeśli oczywiście twoje dziecko jest już na to gotowe.
W początkowym okresie nauki warto by nocnik był blisko i w zasięgu wzroku dziecka. Tłumacz maluszkowi, do czego służy i że niewolno się nim bawić, bo robi się do niego siusiu i kupkę.
Co jakiś czas przypominaj dziecku o konieczności skorzystania z nocnika i pytaj czy chce siusiu lub kupkę. Nie raz zdarzy się, że maluszek odpowie, że nie a za sekundę ubrudzi majteczki. Zachowaj spokój i wytłumacz spokojnie by następnym razem spróbował do nocniczka to nie trzeba będzie zmieniać ubranka.
Dzieci większość umiejętności osiągają przez podpatrywanie, możesz razem z dzieckiem chodzić do toalety i wspólnie załatwiajcie potrzeby, ty na dużym nocniku ono na małym.
Udane próby chwal, mów, jakie masz mądre dziecko jak ładnie zrobiło siusiu, jak pięknie kupkę, jaka pupa jest szczęśliwa, że kupa wpadła do nocnika a nie do pieluchy.
Opanowanie przez dziecko załatwiania potrzeb fizjologicznych w dzień nie oznacza jednoczesnego opanowania tej umiejętności w czasie snu. Może okazać się, że nawet przez kilka miesięcy do snu będzie potrzebna pieluszka, bo nie warto zakłócać dziecku snu, kiedy nie jest jeszcze na to gotowe.
Nocnikowy trening
Nawet drobne przeziębienie, jakieś wydarzenie, czy nawet opanowanie nowej umiejętności może przyczynić się do małych wypadków i dziecko zmoczy majteczki, nie rób z tego problemu, nie wyśmiewaj, nie krzycz, podejdź ze zrozumieniem, ale oczywiście spokojnie wytłumacz, że potrzeby załatwiamy na nocnik.
Zdarza się, że czasem dzieci, które już opanowały umiejętność korzystania z nocniczka po kilku tygodniach maja wpadki, traktuj to ze zrozumieniem i spokojem.
Ciekawostka
W Ameryce dzieci są z kolej zbyt długo pieluchowane. Amerykańscy naukowcy zaniepokojeni tym faktem oraz coraz częstszym problem z nietrzymaniem moczu u dzieci, zbadali, kiedy jest optymalny okres na naukę korzystania z nocnika. Wyniki ich pracy zostały opublikowane na łamach "Journal of Pediatric Urology". Zdaniem naukowców pożegnanie z pieluszką powinno nastąpić między 24 a 32 miesiącem życia.
Do takich wniosków doszedł zespół naukowców po kierownictwem dra Josepha Barone'a z Bristol-Myers Squibb Children's Hospital w stanie New Jersey na podstawie obserwacji 150 dzieci w wieku 4 - 12 lat, (wśród nich również dzieci z problemem nietrzymania moczu). Po przeanalizowaniu informacji na temat czasu, w którym dziecko zaczęło uczyć się korzystać z nocnika naukowcy stwierdzili, że dzieci, które zaczęły naukę po 32 miesiącu życia częściej miały później problemy z nietrzymaniem moczu.
Musimy, więc pamiętać by nocnikowej edukacji nie zaczynać zbyt wcześnie, bo to grozi nawykowymi zaparciami i nie przeciągać w nieskończoność, bo to z kolei grozi nietrzymaniem moczu. Obserwuj swoje dziecko by uchwycić czas, kiedy jest gotowe na naukę korzystania z nocnika i pamiętaj by ta nauka przebiegała w normalnej miłej atmosferze.