Skala Brazeltona. Jak zrozumieć zachowanie noworodka

Skala Oceny Zachowania Noworodka (NBAS), zwana również skalą Brazeltona, opracowana w latach 70 wciąż w Polsce praktycznie nieznana a szkoda, bo dzięki niej młodzi rodzice mogliby poczuć się znacznie pewniej w swojej nowej życiowej roli.

co to jest skala brazeltona

Skala Oceny Zachowania Noworodka (NBAS), zwana również skalą Brazeltona, opracowana w latach 70 wciąż w Polsce praktycznie nieznana a szkoda, bo dzięki niej młodzi rodzice mogliby poczuć się znacznie pewniej w swojej nowej życiowej roli.

Czym jest skala Brazeltona?

Nie jest prawdą, że noworodek tylko je i śpi. Nie można podchodzić do niego mechanicznie i stereotypowo. Każdy maluszek jest inny, choć przejawia potrzeby typowe dla swoich rówieśników i każdy już od pierwszych chwil życia komunikuje się ze światem zewnętrznym. Na odczytaniu tych komunikatów i ich interperetacji opiera się właśnie skala Brazeltona. Służy ona ocenie stanu emocjonalnego noworodka, wyjaśnia jak możemy rozumieć zachowanie dziecka, pozwala również ocenić jego cechy temperamentu.

Obserwacja i ocena zachowania dziecka wg skali Brazeltona

Podstawą oceny zachowania noworodka według skali Brazeltona jest uważna obserwacja. Obserwacji i wyciągnięcia z niej prawidłowej oceny może dokonać tylko specjalista wyposażony w wiedzę o metodzie. W tym celu należy przejść odpowiednie szkolenie zakończone uzyskaniem certyfikatu.

Ocena dziecka wg skali Brazeltona trwa ok. 30 minut. Badający przygląda się maleństwu podczas naturalnych czynności: snu, aktywności i płaczu. Patrzy, jak niemowlę śpi, co je ze snu wytrąca i na ile czasu, czy samo potrafi zasnąć ponownie. Sprawdza, jak dziecko reaguje na różne bodźce (np.: grzechotkę, światło latarki itp.) i czy jego reakcja słabnie, gdy bodźce te są powtarzane kilkakrotnie. Zwraca też uwagę na odruchy; sprawdza, czy dziecko je ma, i jak zachowuje się podczas ich badania, które czasem bywa stresujące. Jeśli płacze – to jak długo i czy samo potrafi się uspokoić. W sumie badający ocenia  zachowania niemowlęcia w 28 pozycjach, ocenia też 18 odruchów. Na podstawie zachowań noworodka tworzy „portret" dziecka, który mówi jakiego jest temperamentu, pokazuje jego mocne strony oraz obszary, które sprawiają dziecku trudności.

Specjaliści uważają, że w zachowaniu noworodka można rozpoznać wszystko to, co miało na niego wpływ w czasie ciąży i porodu.

Efekty oceny zachowania noworodka według skali Brazeltona

Wspieranie rodziców w ich nowej roli jest tylko ogólnym założeniem. Ocena dostarcza przede wszystkim wielu informacji konkretnie o danym dziecku, o jego preferencjach i potrzebach dot. min.: snu, płaczu i czasu czuwania.

Wielu rodziców czuje się niepewnie w zapewnianiu dziecku opieki. Obawy wynikają przede wszystkim z trudności zrozumienia noworodkowych komunikatów. Skala Oceny Zachowania Dziecka według Brazeltona ułatwia rozpoznanie zachowań dziecka i zrozumienie ich, a tym samym wzmacnia rodziców w ich kompetencjach. Tak głębokie poznanie własnego dziecka przekłada się w efekcie, na jakość czasu z nim spędzanego.

Ocena noworodka wg skali Brazeltona a wg skali Apgar

Ocena wg skali Brazeltona nie jest tożsama ze skalą Apgar, wg <a data-cke-saved-href="/dla-dzieci/zdrowie-i-pielegnacja-dziecka/noworodek/963-co-to-jest-skala-apgar.html" href="/dla-dzieci/zdrowie-i-pielegnacja-dziecka/noworodek/963-co-to-jest-skala-apgar.html" _self"="">skali Apgar ocenia się stan fizyczny noworodka wg skali Brazeltona stan emocjonalny dziecka. Szkoda tylko, że metoda jest w Polsce mało popularna, utrudnieniem jest niewielka liczba specjalistów pracujących tą metodą. Idealną sytuacją byłaby możliwość zbadania wg skali Brazeltona każde nowo narodzone dziecko.

Autor
Anna Chmielewska
fot.
Fotolia