Cholestaza ciążowa – objawy i leczenie

Wewnątrzwątrobowa cholestaza ciążowa (WWC) jest chorobą wątroby, pojawiającą się tylko u kobiet w ciąży. Choroba dotyczy około 4% kobiet ciężarnych w Polsce.

Przyczyny cholestazy w ciąży

Cholestaza ciążowa wiąże się z zastojem żółci. W chorobie utrudnione jest wydzielanie żółci do kanalika żółciowego, a żółć gromadzi się w komórkach wątroby. Cholestaza wewnątrzwątrobowa oznacza zaburzenia wydalania żółci w obrębie komórek wątroby. Jednocześnie wzrasta stężenie kwasów żółciowych w surowicy krwi.

Wystąpieniu cholestazy w ciąży sprzyja nadwrażliwość na wzrost hormonów płciowych. Największe stężenie hormonów przypada zwykle na 30 tydzień ciąży, stąd w tym czasie dochodzi do nasilenia objawów. Wątroba nie radzi sobie z tak dużym stężeniem hormonów, w efekcie czego następuje zastój żółci.

Badacze nie są jednak zgodni, co do przyczyn cholestazy. Niektórzy z nich wskazują na skłonności genetyczne, inni na rodzaj diety.

Cholestaza ciążowa - objawy

Podstawowym objawem sugerującym wystąpienie cholestazy, jest świąd skóry. Trzeba jednak zaznaczyć, że przyszłe mamy często odczuwają swędzenie skóry (na skutek zmian hormonalnych i rozciągania skóry). Pomaga wtedy regularne nawilżanie i natłuszczanie. Świąd skóry w przypadku cholestazy jest znacznie bardziej uporczywy, objawy nie ustępują, obejmując coraz większą powierzchnię ciała (także dłonie, stopy, a nawet skórę głowy). Świąd nasila się wieczorami i nocą, uniemożliwiając spokojny sen.

Oprócz świądu skóry cholestaza może wywoływać, (ale nie musi) również inne symptomy:

• zmiany skórne (tzw. przeczosy), będące efektem drapania swędzących miejsc
• żółte zabarwienie skóry (w okresie 1-4 tygodni od ustąpienia świądu skóry)
• mdłości, wymioty, utrata łaknienia
• powiększenie wątroby.

Leczenie cholestazy ciążowej

Chora na cholestazę ciężarna jest kierowana na oddział patologii ciąży, gdzie zostaje włączone leczenie farmakologiczne. Celem jest łagodzenie uporczywych objawów. Stosuje się przede wszystkim kwas ursodezoksycholowy, obniżający stężenie żółci w wątrobie. W przypadku bardzo nasilonego świądu podaje się cholestyraminę i preparaty antyhistaminowe. Ponieważ cholestaza może zwiększać ryzyko krwawień, stosuje się również witaminę K.
Równolegle dużą wagę przywiązuje się do diety. Niedozwolone są duże ilości tłuszczów, węglowodanów, a także napoje gazowane i słodycze.

U chorej na cholestazę ważne jest częste monitorowanie płodu. Wynika to ze zwiększonego ryzyka wewnątrzmacicznego obumarcia płodu, porodu przedwczesnego oraz krwotoku porodowego. W przypadku cholestazy o szczególnie ciężkim przebiegu lekarze decydują o szybszym rozwiązaniu ciąży.
Cholestaza ustępuje w czasie połogu. Niestety bardzo często powraca w kolejnych ciążach.