Witamina D jest bardzo ważną substancją, która teoretycznie jest wytwarzana w naszym ciele w ilościach wystarczających. To prawda przy założeniu, że żyjemy w kraju, gdzie nasłonecznienie jest dość duże i stałe. Polska do takich krajów nie należy i w cyklu rocznym, mamy dużo dni pochmurnych, krótkich i ciemnych. Istnieje zależność między niedoborem witaminy D, a problemami z odpornością. W całej naszej strefie geograficznej, ciężko znaleźć osobę, która poziom tej witaminy ma odpowiednio zapewniony. Grupą szczególnie narażoną na niedobory witaminy D i ich skutki są niemowlęta i dzieci. Co zrobić, żeby utrzymać odpowiedni poziom tej witaminy u siebie i swoich dzieci?
Sponsorowany
Grupa witamin D
Grupa witaminy D składa się z trzech substancji, które wykazują taką samą aktywność biologiczną. Do grupy tej zaliczamy witaminy D1 – kalcyferol, D2 – ergokalcyferol oraz D3 – cholekalcyferol. Dzienne zapotrzebowanie na witaminę D waha się w przedziale 0,01–0,02 mg i jest zróżnicowane u dorosłych i u dzieci. Zapotrzebowanie to wydaje się małe, ale witamina D, jest dość trudno przyswajalna z przewodu pokarmowego i wcale nie tak łatwo uzupełnić jej niedobory. Na szczęście można poprawić jej wchłaniane w połączeniu z tłustymi pokarmami (witamina rozpuszczalna w tłuszczach), ponadto magazynowane jest w organizmie.
Działanie i występowanie witaminy D
Witamina D odpowiada za wzmocnienie procesu wchłaniania jonów: wapnia, fosforu i potasu w jelicie. Warunkuje prawidłowy wzrost i mineralizację kości i zębów. Odpowiada za prawidłowość działania układu odpornościowego i krążenia. Stymuluję zdolności regeneracyjne wątroby oraz zmniejsza ryzyko rozwoju wielu odmian raka. Naturalną witaminę D możemy znaleźć w tłustym mleku, żółtku jaj, maśle, margarynie, olejach roślinnych, wątrobie, grzybach i drożdżach. Szczególnie bogaty w witaminę D jest tran. Naturalna witamina D, dostarczana w pokarmach będzie najlepiej przyswajalna dla naszego organizmu.
Niedobór i nadmiar witaminy D
Zarówno niedobór jak i nadmiar stanowią zagrożenie dla zdrowia. Ze względu na strefę klimatyczną, którą nie mamy wpływu (poza decyzją o przeprowadzce do innego kraju) częściej spotykamy się z niedoborem tej witaminy, niż jej przedawkowaniem. Dodatkowo styl życia i pracy powoduje, że spędzamy dużo czasu w zamkniętych pomieszczeniach, przy sztucznym oświetleniu i nasz organizm nie ma zasobów do produkcji witaminy D. Objawami niedoboru witaminy D są skrzywienia i częste złamania kości, osłabienie organizmu, złe funkcjonowanie układu nerwowego i mięśniowego oraz wypadanie zębów. U noworodków i dzieci dochodzi do rozmiękania kości, główka z tyłu staje się płaska, późno zrasta się ciemiączko oraz może pojawić się krzywica. Gdy kobieta w ciąży doprowadzi do niedoborów, może to wpłynąć na rozwój dziecka, a nawet zaburzeniem funkcji mózgu.
Przedawkowanie witaminy D jest niemożliwe nawet przy nadmiernej ekspozycji na słońce, ponieważ nasz organizm potrafi bronić się przed wysokimi dawkami tej witaminy. Jednym z mechanizmów, który chroni nas przed tym jest barwnik, który występuje w naszej skórze – melanina. Szczególną ostrożność powinniśmy zachowywać, gdy witaminę dostarczamy poprzez suplementację. Hiperwitaminoza witaminy D może zdarzyć się kiedy: przyjmujemy bardzo duże dawki suplementu przez długi czas lub cierpimy na nadwrażliwość na tę witaminę. Nadmiar witaminy D jest w tylko w niewielkiej ilości wydalany z organizmu człowieka i gromadzi się w narządach takich jak: wątroba, mózg, a także skórze, kościach oraz innych tkankach. Powoduje nadmierne uwalnianie wapnia z kości i odkładanie m.in. w nerkach, wątrobie, skórze, sercu, płucach, naczyniach krwionośnych, powodując ich zwapnienie.
Witamina D - norma dla dzieci
W zależności od etapu rozwoju człowieka zapotrzebowanie na witaminę D jest inne, dlatego powstały normy wartości dawek dla poszczególnych grup. Dzieci są grupą szczególnie narażoną na skutki niedoboru witaminy D. W wieku dziecięcym kształtuje się układ kostny i nerwowy, a zmiany wywołane niedoborem mogą stać się nieodwracalne. Nowonarodzone dziecko karmione piersią nie otrzymuje witaminy z mlekiem matki, dlatego wymaga suplementacji w dawce ok. 400 IU/dobę. W przypadku niemowląt karmionych gotowymi mieszankami mlecznymi dawka jest ustalana zależnie od ilości witaminy dostarczanej w tych pokarmach. Profilaktycznie suplementację zaleca się również dzieciom w wieku szkolnym. Dzieci i młodzież do 18 roku życia powinni przyjmować 600-1000 IU/dobę od września do kwietnia, bądź przez cały rok, jeżeli mało czasu spędzają na słońcu.
Witamina D dla dzieci i niemowląt. Która najlepsza?
Na rynku aptecznym istnieje wiele preparatów: kapsułki, tabletki do ssania, krople, których dawki i postacie, można dobrać indywidulanie do aktualnych potrzeb, np.: https://www.doz.pl/apteka/k4508-Witamina_D.
Dla dzieci i niemowląt najlepsze będą preparaty w postaci kropli. Warto pamiętać również o naturalnych, pokarmowych źródłach witaminy D.
Lekarze w kwestii suplementacji witaminy D są zgodni, Polacy w około 90% cierpią na jej niedobór, spowodowany małą ekspozycją na słońce w miesiącach jesiennych i zimowych. W letnie dni nasz organizm pod wpływem słońca potrafi ją syntetyzować. Warto więc korzystać z aktywności poza domem jak najwięcej, żeby nadrobić posiadane braki. Zastosować można też codzienną suplementację witaminową. W ten sposób nie dopuścimy do szkodliwego ubytku tej ważnej witaminy.