Witamina D jest rozpuszczalna w tłuszczach, ułatwia to jej magazynowanie w organizmie. Dlatego nie powinno się jej zażywać beztrosko i dowolnie mając nadzieję, że za miesiąc będziemy mieli wspaniałe zęby i kości.
Witamina D jest rozpuszczalna w tłuszczach, ułatwia to jej magazynowanie w organizmie. Dlatego nie powinno się jej zażywać beztrosko i dowolnie mając nadzieję, że za miesiąc będziemy mieli wspaniałe zęby i kości. Witamina D obejmuje witaminę D1 (kalcyferol), D2 (ergokalcyferol) oraz D3 (cholekalcyferol).
Witamina D1 znajduje się w tranie, D2 jest wytwarzana w roślinach wystawionych na działanie promieni ultrafioletowych, natomiast witamina D3 powstaje w skórze ludzi i zwierząt.
Witaminę D3 i jako jedną z niewielu witamin organizm może wyprodukować sam pod wpływem promieni słonecznych, które przemieniają zawarty w skórze człowieka 7-dehydrocholesterol (tzw. prowitamina D3) w cholekalcyferol. Uważa się, że już dziesięć minut słonecznej kąpieli codziennie w czasie letnich miesięcy zapewnia odpowiednią dawkę tej witaminy na cały rok. Jednak należy brać pod uwagę indywidualne zapotrzebowania, np. to, że dzieci potrzebują więcej witaminy niż dorośli, a ponadto - że wraz z wiekiem zmniejsza się zdolność organizmu do wytwarzania tej witaminy pod wpływem promieni ultrafioletowych. Również osoby znajdujące się w zanieczyszczonym środowisku mają mniejsze szanse na odpowiednią ilość witaminy D w organizmie.
Do czego jest potrzebna naszemu organizmowi
- pobudza wchłanianie wapnia i fosforu, a także zapobiega nadmiernemu wydalaniu tych pierwiastków z moczem przez co ma wpływ nie tylko na prawidłowe kształtowanie się kości u dzieci i dorosłych, na ich odpowiednią gęstość i na stan naszego uzębienia. W przypadku, gdy brakuje wapnia w pożywieniu pobierany jest on z kości.
- obecność witaminy we krwi wpływa korzystnie na system nerwowy i na skurcze mięśni w tym serca.
- zapobiega i łagodzi stany zapalne skóry,
- reguluje wydzielanie insuliny, a tym samym wpływa na odpowiedni poziom cukru w organizmie.
- korzystnie wpływa na słuch, gdyż decyduje o dobrym stanie kostek ucha wewnętrznego.
- oddziałuje na komórki szpiku kostnego produkujące komórki obronne (monocyty).
Źródła Witaminy D
- tran,
- oleje rybne, które znajdują się w rybach, takich jak łosoś, tuńczyk, śledź, makrela czy sardynki.
- wątroba,
- żółtka jaj,
- mleko (najlepiej wzbogaconym dodatkowo przez dodanie tej witaminy) oraz przetwory mleczne, takie jak ser, masło czy śmietana. Jednak ilość witaminy D w mleku zależy od sposobu żywienia krów i ich przebywania na słońcu. Profilaktycznie wzbogacane są o tę witaminę nowoczesne margaryny i mleko w proszku.
Kiedy jest jej za mało.
Niedobór witaminy D jest przyczyną występowania:
- u niemowląt - krzywicy dziecięcj (rachitis infantilis)
- u dzieci starszych i młodzieży - krzywicy późnej (rachitis tarda)
- u dorosłych: powstają zaburzenia struktury kości - osteomalacja i zrzeszotnienie kości
W krzywicy kości ulegają zniekształceniu i osłabieniu, wykrzywiają się pod wpływem ciężaru ciała szybko rosnącego dziecka. Kości i nadgarstki stają się powiększone, klatka piersiowa zaczyna przypominać pierś gołębia, u dzieci powstają opóźnienia we wzroście zębów. Dziecko częściej poci się i staje się nadmiernie aktywne. U osób dorosłych, którzy mają utrudniony dostęp do słońca lub spożywają produkty pozbawione witaminy D, może pojawić się rozmiękczenie kości, zwane osteomalacją, które prowadzi do częstych złamań i skrzywień układu kostnego.
- może powodować zapalenie spojówek,
- stany zapalne skóry,
- osłabienie organizmu co prowadzi do zmniejszonej odporności na zaziębienia,
- bywa także pogorszenie słuchu.
Kiedy jest jej za dużo
Witamina D w dużych ilościach, większych niż zalecane jest toksyczna. Wynikiem nadmiaru tej witaminy może być:
- nudności
- biegunka
- spadek masy ciała
- łatwe męczenie się
- nadmierne pocenie się
- brak apetytu, utrata łaknienia
- senność
- opóźnienie w rozwoju dziecka
- zaburzenia rytmu pracy serca
- wzmożone oddawanie moczu
- ból oczu
- bóle szczęk, stawów i mięśni
- bóle głowy
- świąd skóry
- zwiększenie ryzyko powstania miażdżycy
- zwiększenie ryzyko powstania kamicy nerkowej.
Natura obmyśliła sposoby obrony przed nadwyżką witaminy D- wiąże się to z kolorem skóry. Występująca w skórze melanina powstrzymuje promieniowanie ultrafioletowe oraz zmniejsza produkcję witaminy D.