Witaj w bazie wiedzy Vitalii!

Pasteryzacja

Metoda utrwalania żywności, polegająca na podgrzewaniu produktów w temperaturze nieprzekraczającej 100ᴼC (zazwyczaj 65-85ᴼC) w celu zabicia bakterii chorobotwórczych i opóźniania rozwoju innych bakterii.

Pepsyna

To enzym znajdujący się w soku żołądkowym, rozkłada białko do polipepdytów i oligopeptydów. Jako produkt medyczny wykorzystywana jest w leczniu np. nieżytu żołądka.

Peptydy

Są to organiczne związki, zbudowane z aminokwasów połączonych ze sobą wiązaniem peptydowy. Peptydy to poliaminokwasy o masie cząsteczkowej mniejszej od 5-10 tys. Daltonów. Powyżej tej granicy związki takie zaliczane są do białek. Wśród peptydów wyróżniamy oligopeptydy (zbudowane z dwóch do kilkunastu reszt aminokwasowych) i polipeptydy.

PICA

Zaburzenie odżywiania polegające na jedzeniu produktów niejadalnych, np. krochmalu, kredy, ziemi. Obserwuje się je u wszystkich grup wiekowych, ale najczęściej u kobiet w ciąży i u małych dzieci, zwłaszcza opóźnionych w rozwoju.

Piramida żywieniowa

Graficzna forma prezentowania zaleceń żywieniowych. U dołu piramidy znajdują się produkty, które należy spożywać najczęściej, a u jej szczytu produkty, które należy spożwyać rzadziej. Od 2016 r podstawę piramidy tworzą różne formy aktywnści fizycznej.

Podstawowa przemiana materii (PPM)

Niezbędna ilość energii wykorzystywana przez organizm do utrzymania podstawowych funkcji narządów wewnętrznych, w tym stałej temperatury ciała, budowy komórek, oddychania. U zdrowych i prawidłowo odżywionych dorosłych stanowi od 45-75% całkowitego zapotrzebowania energetycznego.

Poliole

To inaczej alkohole wielowodorotlenowe, alkohole cukrowe. Mają słodki smak i mogą być wykorzystywane w produktach spożywczych podobnie jak cukier. Większość polioli wytwarzana jest z cukrów prostych, występują także w warunkach naturalnych. Najpowszechniej stosowanym poliolem jest sorbitol stosowany do słodzenia napojów owocowych oraz ksylitol, często dodawany do gum do żucia. Nadmierne spożycie powoduje biegunki i wzdęcia. Poliole są częściowo trawione w przewodzie pokarmowym. Jeden gram polioli dostarcza 2 kcal.

Polisacharydy

Inaczej wielocukry, są polimerami co najmniej 10 cząsteczek cukrów prostych. Wielocukry mogą być zbudowane z jednego rodzaju cukru prostego, nazywane są wtedy homoglikanami np.: celuloza, skrobia , glikogen, dekstryny, inulina, lub składać się z wielu cukrów prostych albo ich pochodnych – heteroglikany np. mukopolisacharydy, bądź też polisacharydy.

Potas

Składnik mineralny, odpowiada za zachowanie równowagi wodno-elektrolitowej i kwasowo-zasadowej oraz prawidłowego ciśnienia osmotycznego w płynach ustrojowych. Występuje w wielu produktach spożywczych, np. suszonych owocach, ziemniakach, bananach, pomidorach, orzechach, nasionach roślin strączkowych.

Poziom zalecanego spożycia

Wartość określająca ilość składnika odżywczego, która wystarcza aby pokryć zapotrzebowanie organizmu na ten składnik u większości osób. Informacja o poziomie zalecanego spożycia (RDA - Recomended Dietary Allowances) umieszczana jest na etykietach produktów spożwczych.

Prebiotyki

Składniki pożywienia oporne na trawienie przez enzymy w przewodzie pokarmowym. Stanowią pożywkę dla probiotyków, pobudzając ich rozwój i aktywność.

Probiotyki

Żywe mikroorganizmy, które po spożyciu wywierają korzystny wpływa na organizm głównie przez poprawę równowagi mikroflory jelitowej. Właściwości probiotyczne wykazuje kilkanaście szczepów bakterii kwasowych, należących do rodzaju Lactobacillus i Bifidobacterium, oraz drożdże Saccharomyces boulardii.

Przeciwutleniacze

Substancje przedłużające okres przydatności środków spożywczych do spożycia poprzez ochronę przed zepsuciem na skutek utleniania, takim jak jełczenie tłuszczu czy zmiana barwy.