Negatywne skutki nadmiaru soli
Sól kojarzy się nam się z czymś, czego powinniśmy unikać. Pamiętamy, że jej nadużywanie może prowadzić do nadciśnienia i zatrzymywania wody w organizmie. W dodatku sól podrażania błonę śluzową żołądka, przez co może ją uszkadzać i prowadzić do raka żołądka. Zwiększa też wydalanie wapnia z moczem, co z kolei może prowadzić do powstawania kamieni nerkowych. Więcej o szkodliwych skutkach nadużywania soli można przeczytać w artykule Karoliny Łąkowskiej Spożycie soli i jej wpływ na zdrowie.
Zapotrzebowanie na sód
Prawda jest jednak taka, że większość tych negatywnych skutków wynika z dużej zawartości sodu w soli. Zapotrzebowanie na sód u osób dorosłych wynosi 1,5 g dziennie i zmniejsza się wraz z wiekiem. 1 g soli dostarcza nam aż 0,4 g sodu, a przecież sól dodawana jest do bardzo wielu gotowych produktów m.in. wędlin, czy produktów instant. Dlatego, jeżeli nie wyobrażamy sobie życia bez soli, to warto poszukać takiej, która zawiera tego sodu mniej niż sól klasyczna.
100 g klasycznej soli zawiera aż 40 g sodu i żadnych potrzebnych nam składników mineralnych, oprócz jodu, w który jest obowiązkowo wzbogacana. Znajdziemy w niej 2300 µg tego składnika mineralnego.
Inne rodzaje soli
Wybierając się na poszukiwania soli o mniejszej zawartości sodu trafimy na dużo odmian. Oto ich przykłady:
- sól morska jodowana, cena za 1 kg ok. 5 zł
Składniki mineralne |
Zawartość w 100 g |
sód |
39,3 g |
magnez |
144 mg |
jod |
3026 µg |
Sól morska zawiera nieco mniej sodu niż sól klasyczna, choć nie są to duże różnice (0,7 g/100 g). Zawiera jednak więcej jodu (o 726 µg) i magnez, którego sól klasyczna jest pozbawiona. Można więc sięgać po taką sól, ale trzeba pamiętać, że ją również trzeba mocno ograniczać w swojej diecie.
- sól morska o obniżonej zawartości sodu, cena za 1 kg ok. 8 zł
Składniki mineralne |
Zawartość w 100 g |
sód |
27,45 g |
magnez |
100 mg |
jod |
2100 µg |
potas |
15 570 mg |
Sól morska o obniżonej zawartości sodu zawiera znacznie mniej sodu niż sól klasyczna (aż o 11,85 mg/100 g). Niestety zawiera przy tym mniej jodu. Jest jednak bogata w potas i magnez, więc może stanowić dobrą alternatywę dla klasycznej soli.
- sól Himalajska, cena za 1 kg ok. 9 zł
Składniki mineralne |
Zawartość w 100 g |
sód |
36 g |
jod |
3026 µg |
+ 84 składników mineralnych, elektrolitów i pierwiastków |
|
Sól Himalajska nazywana jest solą z najwyższej półki i cieszy się ostatnio sporą popularnością. Powodem tej popularności jest oczywiście imponująco długa lista znajdujących się w niej składników mineralnych, elektrolitów i pierwiastków. Przykładowymi składnikami mineralnymi, które się w niej znajdują są wapń, magnez, cynk, jod, a nawet żalezo! Niestety nigdzie nie znalazłam informacji, ile dokładnie jest każdej z tych substancji w 100 g soli. To może sugerować, że niestety niewiele. W dodatku oprócz substancji sprzyjających naszemu zdrowiu zawiera też arsen, rtęć, uran i wiele innych, toksycznych dla nas składników, choć w bardzo małym stężeniu i w bardzo podobnych ilościach, co w klasycznej soli kuchennej.
Można jednak traktować tę sól jako dobrą alternatywę dla soli klasycznej, bo zawiera nieco mniej sodu (choć wcale nie tak imponująco mało), a przy tym wzbogacona jest w dodatkowe, potrzebne dla naszego organizmu składniki. Warto również wspomnieć, że sól himalajska nadaje się także do kąpieli.
To są oczywiście tylko przykładowe alternatywny dla soli. Na rynku znajdziemy też inne jej rodzaje np. sól kamienną czy ziołową.
Czy warto kupić?
W tym miejscu warto się zastanowić, czy warto wydawać tak dużo pieniędzy tylko po to, by kupić nieco zdrowszą, bo przecież nadal niezbyt zdrową, sól. Badania przeprowadzone przez Consensus Action on Salt and Health wskazują, że niestety nie, bo zawartość sodu jest za bardzo zbliżona we wszystkich rodzaj soli. Jest to jednak kwestia dyskusyjna, bo nie uwzględniono tam zawartości dodatkowych składników mineralnych, ale nie ma co ukrywać, że nie spożywamy soli na tyle dużo, by dostarczane wraz z nią składniki mineralne pokrywały duży procent naszego zapotrzebowania.
Czym zastąpić sól?
Jeżeli alternatywne sole nas nie przekonują, to możemy zamiast soli zacząć używać przypraw. Świetnie w tej roli sprawdzi się np. estragon, który ma lekko słony smak, więc może zastępować sól. Można także używać innych przypraw lub ich mieszanek np. czosnku, cynamonu, imbiru, papryki, czy tymianku. A jeżeli nie potrafimy zrezygnować z soli, to warto zwiększyć aktywność fizyczną. O tym, dlaczego to pomaga można przeczytać w artykule Emilii Gnybek-Ciosek Lubisz sól – ruszaj się.
Zdjęcie główne: Photo credit: adactio / Foter / CC BY
Zdjęcie 1: Photo credit: Inquisitive Eye / Foter / CC BY
Komentarze
babciabasia3
21 października 2014, 04:20
Sol powoduje nadciśnienie tętnicze . Moja matka lubiła paluszki slone i skutkiem ich jedzenia była choroba- wysokie nadciśnienie tętnicze.
szpinakowa811
19 października 2014, 15:23
Do braku soli można przywyknąć. Moja mama zawsze sporo soliła i nie przeszkadzało mi to, teraz jej potrawy wydają mi się przesolone (a jej moje niedosolone ;)).
Adriana82
19 października 2014, 13:47
Ja gotuję z dodatkiem soli morskiej a do pomidora, mizerii i innych takich używam himalajskiej. Oprócz kupowanych sporadycznie dobrej jakości wędlin oraz serków wiejskich nie jadam żywności, która zawierałaby sporo soli. Bilans nie jest zatem najgorszy. Warto też dodać, że osoby uprawiające sport o dużej intensywności i częstotliwości nie muszą aż tak restrykcyjnie ograniczać soli, bo dużo elektrolitów - w tym sodu tracą z potem - a przecież w komórkach działa coś takiego jak pompa sodowo-potasowa i raczej fajnie by było, gdyby działała bez większych problemów mając co pompować :) A na sam koniec... TĘ sól, proszę pani dietetyk...
patrycja.p
dietetyk Vitalia.pl
21 października 2014, 09:43
Dziękuję za zwrócenie uwagi na błąd! :)
grubas85
19 października 2014, 11:35
A ja nie potrafię życ bez soli :( niestety
Wiedzmowata
19 października 2014, 09:30
Praktycznie nie jem kupnych wędlin i żółtych serów, nie solę ziemniaków, makaronu, kasz, warzyw, więc spokojnie solę duszone przeze mnie mięso (bez soli wydaje mi się niejadalne).
Epestka
19 października 2014, 04:16
Nie lubię soli i prawie jej nie używałam. Do czasu, aż lekarz zalecił mi zwiększenie jej stosowania ze względu na jod. To chyba jedyny (poza tabletkami) sposób na dostarczenie go organizmowi. PS. Pani Kawka jest dietetykiem czy psychologiem?
kawonanit
19 października 2014, 10:49
Serio? A nie wspominał Ci, że dobrym źródłem jodu są też ryby, owoce morza, nabiał, a nawet ryż brązowy? Tak samo w warzywa i owoce....
patrycja.p
dietetyk Vitalia.pl
21 października 2014, 09:42
Jestem zarówno psychologiem, jak i dietetykiem :)