Cukier (lub jego zastępnik syrop glukozowo-fruktozowy) dodawany jest do wielu produktów, z czego często nie zdajemy sobie sprawy. O tym jak dużo go zjadamy informowaliśmy już w infografice „Wiesz, że zjadamy dziesięć razy więcej cukru niż nasi dziadkowie?”, a także w artykule dietetyk Karoliny Łąkowskiej „10 produktów zawierających syrop glukozowo-fruktozowy, które Cię zaskoczą”.
Cukier jest wszechobecny w naszej diecie, nie powinniśmy więc dodatkowo dodawać go do herbaty czy kawy. Dla osób, które nie lubią gorzkich napojów istnieje jednak alternatywa.
Stewia
Stewia zaliczana jest do związków pochodzenia naturalnego. Jej wartość kaloryczna jest zbliżona do wartości kalorycznej cukru. Jest jednak 300 razy słodsza od cukru, dlatego aby uzyskać taki sam efekt słodzenia wystarczy 1/3 porcji tego słodzika. Z powodzeniem więc może być stosowana przez osoby odchudzające się.
Jakie jeszcze plusy ma stewia?
- nie zawiera fenyloalaniny, zetem mogą po nią sięgać osoby chore na fenyloketonurię
- obniża poziom glukozy we krwi i poprawia wrażliwość na insulinę – może być stosowana przez diabetyków
- obniża ciśnienie krwi
W 2010 r. Europejski Urząd Bezpieczeństwa Żywności (EFSA) uznał, że stosowanie stewii jest bezpieczne, a w 2011 r. Komisja Europejska oficjalnie uznała ją jako dodatek do żywności (E960).
Zastosowanie stewii:
- w postaci proszku – może być stosowana do słodzenia herbaty lub kawy. Nie nadaje się jednak do ciast, ponieważ nie wykazuje takich właściwości jak cukier (np. nie karmelizuje)
- w postaci liści – do sałatek i potraw na ciepło.
Ksylitol brzozowy
Podobnie jak stewia, również ksylitol to słodzik naturalnego pochodzenia. Wykazano, że jest on o 40% mniej kaloryczny w porównaniu do cukru. Dlatego też chętnie jest wybierany przez osoby z nadwagą.
Inne plusy ksylitolu to:
- zmniejsza apetyt na słodycze
- nie powoduje wahań poziomu glukozy we krwi – dobry dla diabetyków
- zwiększa przyswajanie wapnia, korzystnie wpływając na gęstość kości i mineralizację zębów – dobry dla osób, u których stwierdzono osteoporozę, a także dla dzieci
- hamuje rozmnażanie bakterii odpowiedzialnych za psucie się zębów
Zarówno Amerykański Urząd ds. Żywności i Leków (FDA), jak i Światowa Organizacja Zdrowia (WHO) uznali, że ksylitol nie posiada żadnych właściwości toksycznych.
Zastosowanie ksylitolu:
W przeciwieństwie do stewii, ksylitol ma zbliżone właściwości do cukru, dlatego z powodzeniem można używać go do wypieków.
Miód pszczeli
W porównaniu do cukru ma mniejszą kaloryczność. Różnica jest jednak niewielka, dlatego nie jest to produkt, który może być bezkarnie stosowany przez osoby z nadwagą. Ponadto miód podnosi poziom stężenia glukozy we krwi, nie jest więc odpowiedni dla diabetyków.
Miód natomiast ma inne plusy:
- wykazuje właściwości przeciwbakteryjne, dlatego poleca się go przy przeziębieniu
- zawiera acetylocholinę, która pozytywnie wpływa na wydolność serca
- pozytywnie wpływa na układ trawienny – zapobiega wzdęciom, poprawia apetyt
Zastosowanie miodu:
Zastosowanie miodu jest takie samo, jak w przypadku cukru. Miód dobrze sprawdza się jako substancja do posłodzenia herbaty, a także jako dodatek do ciast.
Syrop klonowy
Jest mniej kaloryczny zarówno od cukru, jak i od miodu, jednak również nie może być bezkarnie stosowany.
Plusy syropu klonowego:
- zawiera substancje przeciwzapalne i antyoksydacyjne, dlatego przypisuje się mu działanie przeciwnowotworowe
- chociaż podnosi poziom glukozy we krwi, to jednocześnie pobudza wydzielanie insuliny przez komórki trzustki, dlatego nie jest bezwzględnie zakazany dla osób chorujących na cukrzycę
Zastosowanie syropu klonowego:
Syrop klonowy nadaje się zarówno do słodzenia herbaty i kawy, jak i do wypieku ciast. Chętnie jest też wykorzystywany jako smarowidło, np. do naleśników.
Na koniec szybkie porównanie słodkości i wartości kalorycznej w odniesieniu do cukru:
produkt | porcja potrzebna do uzyskania podobnego stopnia słodyczy | kaloryczność porcji |
cukier | 1 łyżka - 12 g | 49 kcal |
stewia (proszek) | 1 niecała łyżeczka - 4 g | 16 kcal |
ksylitol | 1 łyżka - 14 g | 33 kcal |
miód | 1 łyżka - 13 g | 42 kcal |
syrop klonowy | 1 łyżka - 13 g | 35 kcal |
Z powyższej tabeli wynika, że najkorzystniej wypada stewia i ksylitol. Każdy jednak z wymienionych tutaj zastępników jest dobrą alternatywą dla cukru. Przedstawione substancje są nie tylko mniej kaloryczne, ale wykazują także korzystny wpływ na zdrowie.
Komentarze
Chiccagorda
20 marca 2016, 12:00
Dlaczego tak mało mówi się o toksyczności (wręcz śmiertelnej) ksylitolu dla psów??? Uważam że ostrzeżenie o tym powinno być umieszczone na każdym opakowaniu tego specyfiku i w każdym artykule na jego temat. Ile razy dzielimy się z pupilem jedzonym przez nas pożywieniem, wychodząc z założenia że to co nie szkodzi nam, nie szkodzi też jemu? Tymczasem nawet niewielka ilość ksylitolu może psa zabić, a w najlepszym wypadku uszkodzić wątrobę i nerki...
wie58
20 grudnia 2015, 01:21
Nie słodzę napojów, do potraw na słodko ksylitol ale do ciast niestety używam cukru, bo ksylitol jest drogi.
MorticiaAddams
30 listopada 2015, 17:54
Herbata ze stawią ma smak herbaty ze sztucznym słodzikiem, smak chemii. Obojętnie czy w suszonych liściach, czy w proszku. Dla mnie fuj.
123czarnula
30 listopada 2015, 02:34
Niestety miod traci swoje wlasciwosci bakteriobojcze w temperaturze 40 C.
NiebieskaZabka
29 listopada 2015, 15:29
Ksylitol jest na prawdę dobry a i widziałam go też w sprzedaży w saszetkach w sam raz na drogę.
anna.pel
29 listopada 2015, 11:38
Herbaty akurat słodkiej nie lubię.
angelisia69
29 listopada 2015, 06:29
wole erytrol 0kcal 0IG i bez sztucznego posmaku stevi
angelisia69
29 listopada 2015, 13:25
zart czy uszczypliwosc??:P
hutshi
29 listopada 2015, 20:23
otóż to.... zakupiłam go przez neta bo to cud cukier bez kalorii ;)ale ostatnio widziałam go do nabycia w intermarche