Z tego artykułu dowiesz się m.in.:

  • Jak prawidłowo się wypróżniać?
  • Jak często powinno się wypróżniać?
  • Jak powinien wyglądać prawidłowy stolec?
  • Co oznacza brudzący muszlę stolec?
  • Co jeść, żeby stolec był normalny?

Jak prawidłowo się wypróżniać?


Okazuje się, że nasze piękne, nowoczesne muszle klozetowe nie do końca są w zgodzie z działaniem naszego organizmu. W pozycji wyprostowanej trudniej dobrze opróżnić jelito grube. Najlepszą pozycją znaną od setek lat są kucki, czyli kolana ugięte i bliżej ciała. Jak się okazuje w ludach tradycyjnych, które nadal załatwiają się w ten sposób próżno szukać np. zapalenia uchyłków jelita grubego. Nie oznacza to bynajmniej, że masz zacząć załatwiać się pod domem czy w lesie. Wystarczy zakupić sobie stołeczek do toalety na którym postawisz nogi i delikatnie pochylić się do przodu.

Ile powinno trwać wypróżnianie? Okazuje się, że mitem jest, iż proces ten jest naturalnie tak długi, że należy go sobie uprzyjemniać np. czytaniem. Jak pokazują badania z 2009 roku zamieszczone w Neurogastroenterology & Motility, osoby cierpiące na hemoroidy w większości załatwiają się właśnie w taki sposób, na długich posiedzeniach. Co ciekawe teoria ta nie jest nowa. Pierwsze badanie wskazujące na powiązanie czytania w toalecie z hemoroidami pochodzi z 1974 roku. Badacze podkreślali, że długie siedzenie w toalecie, gdzie odbyt naprzemiennie się relaksuje i ponownie napina, podrażnia tkanki wokół niego, które wspomagają kontrolę wypróżnień. To z kolei może powadzić do hemoroidów czy zapalenia żył. Chociaż nie jest jasnym czy to efekt choroby czy jej przyczyna, zaleca się, aby jednak nie zajmować umysłu w czasie wypróżniania obsługą telefonu czy lekturą wydłużając niepotrzebnie cały proces. Nie wspomnę już o higienie. Ręce umyjesz, jednak czy zrobisz to samo ze swoim smartfonem?

Jak często powinno się wypróżniać?

Warto również pamiętać, że naturalną porą aktywności jelit jest poranek. Jeśli więc masz problemy z wypróżnianiem wykorzystaj ten czas. Nie oznacza to jednak, iż musisz wypróżniać się codziennie. Norma jest dość szeroka, od 3 razy dziennie do jednego na trzy dni, jednak bez bólu czy innych dolegliwości. Najlepiej poznać swój rytm, gdyż niepokojąca jest dopiero jego zmiana.

Jak powinien wyglądać prawidłowy stolec?

Stolec nie pachnie, jednak nie powinien również nadmiernie śmierdzieć. Jeśli po twojej wizycie w toalecie nie można się do niej zbliżyć bez maseczki gazowej, oznacza to, że pora przyjrzeć się przynajmniej swojej diecie, jeśli nie umówić się na wizytę u lekarza. Nadmierna wonność może bowiem świadczyć z jednej strony o nietolerancjach pokarmowych, infekcjach, a z drugiej o takich chorobach jak celiakia czy choroba Crohna. Jeśli problem jest u ciebie powszechny, a nie jedynie okazjonalny, warto udać się do gastroenterologa.


Zanim spłuczesz swoje dzieło powinnaś spojrzeć na nie chociaż jednym okiem. Wygląd kupy bowiem może wiele powiedzieć o tym co dzieje się w twoim organizmie. Jak powinna wyglądać? Z pomocą przychodzi bristolska skala uformowania stolca stworzona w 1997 roku przez dr. Kena Heatona. Wyróżnia się w niej 7 typów, z czego 3 i 4 może być uznany za normę.

  • 1 typ – pojedyncze grudki podobne do orzechów, trudne do wydalenia
  • 2 typ – kształt wydłużony jednak grudkowaty
  • 3 typ – wydłużony kształt z popękaną powierzchnią
  • 4 typ – podłużny kształt, gładki, miękki stolec
  • 5 typ – miękkie kawałki z wyraźnymi krawędziami, łatwe do wydalenia
  • 6 typ – puszyste, kłaczkowate kawałki, postrzępione krawędzie
  • 7 typ – płynna, wodnista kupa bez stałych kawałków

Co oznacza brudzący muszlę stolec?

Dodatkową informacją wartą uwagi jest to jak dzieło opuszcza muszlę. Jeśli ją mocno brudzi, nie daje się spłukać i pływa długo po powierzchni może to oznaczać, że kupa zawierała dużo tłuszczu. Tym samym może to być sygnał, iż z jakiś przyczyn jest on źle trawiony lub absorbowany w jelitach. Z drugiej jednak strony, jeśli z głośnym pluskiem samoczynnie opuszcza sedes, może to oznaczać, iż organizm nie trawi wszystkiego należycie i w stolcu znalazły się resztki pokarmowe. Najlepiej jeśli chwilę unosi się na wodze, po czym w sposób ‘czysty’  opuszcza muszlę po spłukaniu.

Co jeść, żeby stolec był normalny?


Nie raz i nie dwa pisaliśmy już o tym jak powinna wyglądać dieta w przypadku zaparć czy biegunek. Wspomnę tutaj tylko artykuł ‘Gdy jelito zaczyna się buntować’, w którym znajdziesz informację jak powinna wyglądać dieta w przypadku tych dolegliwości. Jak natomiast postępować, by utrzymać jelita w dobrej kondycji? Oto 3 najważniejsze czynniki:

  • błonnik pokarmowy, czyli dieta bogata w warzywa, owoce i produkty pełnoziarniste,
  • płyny, czyli wypijanie codziennie odpowiedniej ilości wody, herbat bez cukru czy wyciskanych soków, ale też zup,
  • probiotyki, czyli mleczne napoje fermentowane, kiszonki lub probiotyki z apteki.

Istotne również jest nie nadużywanie antybiotyków, które niestety obok patogenów niszczą także korzystną mikroflorę. Biorąc pod uwagę, iż jelita zamieszkuje  prawie 1000 gatunków bakterii, ich wpływ na dobrostan organizmu jest nie do przecenienia. Zaburzenia w ich składzie lub liczbie to prosta droga do zaparć, biegunek, wzdęć, a ich dodatek w diecie to ulga przy takich dolegliwościach jak zespół jelita nadwrażliwego czy nietolerancja laktozy. 

Chociaż wciąż jelita traktujemy często nieco po macoszemu i wolimy udawać, że wypróżnianie i gazy dotyczą sąsiada, jednak nie nas, warto przełamywać to tabu i przyglądać się temu co powstaje w toalecie dla własnego zdrowia. 

Zdjęcie główne pochodzi z: macaron*macaron(Est Bleu2007) / Foter / CC BY