1. Czym się objawia IBS?

Zespół jelita drażliwego, zwany też spastycznym zapaleniem okrężnicy, to nieregularne skurcze jelita grubego, które powodują naprzemienne biegunki i zaparcia. Osoby cierpiące na IBS często zgłaszają 'przelewanie' w brzuchu, ucisk w podbrzuszu, uczucie pełności, nie rzadko też nudności i wymioty. Charakterystyczne są śluzowate stolce i ból poprzedzający wypróżnienie. 

2. Jak często występuje zespół jelita drażliwego?

Zespół jelita drażliwego dotyczy ponad 10 proc. populacji. Szacuje się, że cierpi na niego co piąty Polak.

3. Jakie są przyczyny IBS?

Do tej pory nieznane. Wiemy natomiast, że znaczenie ma nadmierny rozrost bakterii w jelicie cienkim (badania z 2005 roku potwierdziły, że osoby, u których wykazano nadmierny wzrost bakterii częściej zapadły na IBS), a także upośledzenie wchłaniania cukrów - fruktoza, laktoza, sorbitol.

4. Czy osoby z jelitem drażliwym powinny przejść na dietę bezglutenową?

Rzeczywiście, objawy IBS mogą wskazywać na celiakię, dlatego zawsze konieczne jest jej wykluczenie lub potwierdzenie przed zastosowaniem odpowiedniej diety.

5. Jaką dietę stosować przy IBS?

Do tej pory najpowszechniejszą dietą łagodzącą objawy zespołu jelita drażliwego jest dieta bogata w błonnik rozpuszczalny, który wchłania wodę i ma właściwości zagęszczające, dzięki czemu stabilizuje czas przechodzenia pokarmu przez ostatni odcinek przewodu pokarmowego. Zaleca się regularne posiłki (co około 3 godziny), unikanie smażenia, tłustych mięs, roślin strączkowych i kapustnych, napojów gazowanych, mocnej kawy, herbaty, pikantnych przypraw, alkoholu i papierosów. Tak naprawdę jednak nie ma uniwersalnych zasad, dieta powinna być ustalona indywidualnie w zależności od dolegliwości po konkretnych produktach i aktualnych objawów. 

Ulgę osobom cierpiącym na IBS przynosi dieta low - FODMAPs, czyli dieta o niskiej zawartości fermentujących oligo -, di - i monosacharydów oraz polioli. Zaleca się stosowanie tej diety przez około 7 tygodni. Po tym okresie należy stopniowo włączyć FODMAPs.

W czasie biegunek zaleca się wprowadzić do diety ryż, mąkę ziemniaczaną, galaretki, suszone czarne jagody, banany, dynię, gotowane jabłka i marchew, kakao. Ograniczyć należy tłuste potrawy, słodycze, cukier, soki owocowe, dżemy wysokosłodzone, miód, grube kasze, pieczywo razowe, surówki. Zaparcia natomiast mogą wymagać wprowadzenia produktów bogatych w błonnik, takie jak pieczywo gruboziarniste, otręby pszenne, suszone śliwki, morele, rodzynki, świeże warzywa i owoce, szczególnie buraki ćwikłowe i paprykę, orzechy, nasiona oraz jogurty, kefiry, a unikania pokarmów zawierających: ryż, mąkę ziemniaczaną, czekoladę, czarne jagody, kakao.

6. Wyeliminowanie produktów mlecznych z diety osoby z IBS jest konieczne?

U części osób mleko, lub wszystkie produkty mleczne nasilają dolegliwości. W takim wypadku należy je wyeliminować z diety.

7. Czy w leczeniu IBS stosuje się tylko dietę?

Poza dietą stosuje się też leczenie farmakologiczne i psychoterapię, zalecany jest ruch na świeżym powietrzu. Ulgę mogą przynieść też regularnie przyjmowane probiotyki, badania dotyczące prebiotyków i synbiotyków są ograniczone i niewystarczające do wyciągnięcia jednoznacznych wniosków. Probiotyki zawierające szczep Lactobacillus rhamnosus GG (LGG) pozwoliły zmniejszyć objawy zaburzeń czynnościowych przewodu pokarmowego u dzieci, jednak skuteczność u dorosłych pacjentów z IBS pozostaje niepewna. 

Zdjęcie pochodzi z: kanonn / Source / CC BY-ND