I co 'ode mnie' :)
10 zasad zdrowego odżywiania się:
"
Jedzenie jako takie bardzo rzadko jest trucizną. Jeśli będziemy unikać
określonych produktów, znanych jako szkodliwe, pozostałym pożywieniem
możemy cieszyć się do woli. W umiarkowanych ilościach, oczywiście.
Metoda złotego środka jest wyjątkowo prawdziwa w przypadku jedzenia...
1. JEDZ RÓŻNORODNIE
Organizm
ludzki do zdrowego funkcjonowania potrzebuje ponad 40 różnych
składników pokarmowych. Żadne pojedyncze warzywo lub owoc nie dostarczą
ich wszystkich, dlatego należy jadać jak najwięcej różnorodnego
pożywienia. Staraj się zachować równowagę w jedzeniu ? po obfitym i
tłustym obiedzie zjedz skromną kolację. Mięso jedz na przemian z rybami i
roślinnymi produktami białkowymi, takimi jak warzywa strączkowe czy
orzechy. Nie bój się eksperymentów kulinarnych. Kto powiedział, że nie
można podawać kurczaka na słodko, a sałaty łączyć z owocami? Książki
kucharskie z przepisami z całego świata doskonale posłużą jako
inspiracja.
2. WĘGLOWODANY TO PODSTAWA
Węglowodany,
czyli związki organiczne powstałe z połączenia węgla z wodą, są
najlepszym źródłem łatwo przyswajalnej energii. Połowa dziennego
zapotrzebowania energetycznego powinna pochodzić z węglowodanów. Z uwagi
na ich doniosłą rolę w organizmie (np. mózg ludzki czerpie energię
wyłącznie z glukozy, której potrzebuje około 140 gramów dziennie) oraz
przy jednoczesnych bardzo znikomych możliwościach ich magazynowania,
konieczne jest regularne dostarczanie węglowodanów z pożywienia.
Węglowodany to: ryż, ziemniaki i inne warzywa okopowe, zboża i ich
przetwory (chleb, makarony, kasze, płatki śniadaniowe) oraz miód i
suszone owoce. Jeśli sięgamy po pożywienie już przetworzone, takie jak
chleb czy makaron, wybierajmy wyroby pełnoziarniste, które zawierają
więcej witamin i błonnika. Starajmy się także jadać różne rodzaje
węglowodanów na przemian, np. ziemniaki, ryż lub kasza w porze
obiadowej, przeróżne rodzaje pieczywa na śniadania i kolacje.
3. OWOCE I WARZYWA RAZY PIĘĆ
Według
najnowszych zaleceń dietetycznych, powinniśmy jeść co najmniej 5 porcji
warzyw i owoców każdego dnia (od 5 do 10 porcji, aby zatrzymać rozwój
chorób degeneracyjnych). Taka dawka dostarcza odpowiedniej ilości
witamin, minerałów i błonnika pokarmowego oraz chroni przed chorobami
układu krążenia. Według 14-letnich badań przeprowadzonych przez
naukowców z Harvardu, wysokie spożycie warzyw i owoców chroni skutecznie
przed chorobami układu krążenia, zmniejszając szanse ataku serca lub
wylewu o 30% . Jedna porcja owoców to (do wyboru): jabłko, gruszka,
średni grejpfrut, duży banan, nieduży kawałek arbuza, duża pomarańcza,
trzy średnie śliwki, osiem truskawek. Porcja warzyw (jedna z
wymienionych): duża papryka słodka, duży ziemniak (najlepiej upieczony),
szklanka ugotowanych warzyw zielonych (szpinak, jarmuż), dwie średnie
marchewki, 10 kwiatuszków brokułów, szklanka ugotowanej fasolki
szparagowej.
Jeżeli kogoś przeraża cyfra pięć, niech zacznie od
jedzenia sałatki z trzech warzyw do obiadu, przegryzając na drugie
śniadanie garścią winogron oraz jedząc jabłko na podwieczorek. Korzyści ą
dodatkową będzie poprawienie humoru dzięki jabłkom oraz winogronowa
ochrona przed zawałem.
4. DBAJ O WAGĘ
Staraj
się utrzymać optymalną dla siebie wagę. Nadwaga zwiększa ryzyko chorób
serca, nowotworów i cukrzycy typu II. Spożywanie większej ilości kalorii
niż wymaga tego organizm powoduje tycie. Niepotrzebne kalorie mogą
pochodzić z każdej z grup żywieniowych, czyli białek, tłuszczów i
węglowodanów. Podczas liczenia dziennej ilości zjedzonych kalorii nie
zapominajmy o alkoholu, który jest wysokokaloryczny! Najlepszym sposobem
na zlikwidowanie nadmiaru kalorii jest ograniczenie kaloryczności
potraw (np. przez zastąpienie wysokokalorycznych i niezdrowych tłuszczów
zwierzęcych owocami i warzywami bogatymi w witaminy i błonnik) oraz
regularny wysiłek fizyczny. Zasada jest prosta: jeśli przybierasz na
wadze, musisz mniej jeść i więcej się ruszać. Ciekawostka: osoby jedzące
mniej niż zalecana norma żyją dłużej i bardzo rzadko zapadają na tzw.
choroby cywilizacyjne.
5. JEDZ (WOLNO) NIEWIELKIE PORCJE
Jeżeli
utrzymasz porcje jedzenia w rozsądnych granicach, będziesz mógł jadać
to, co ci smakuje. Zdrowiej jadać kilka niedużych posiłków w ciągu dnia
niż 2-3 bardzo obfite. Przeciętna porcja pokarmowa może zawierać: 100
gramów mięsa lub innego rodzaju białka (ryba, rośliny strączkowe), dwie
porcje gotowanych warzyw (około 200 g), średniej wielkości owoc, 3 łyżki
gotowanego ryżu. Jeśli np. w restauracji dostaniesz zbyt dużą porcję,
podziel się ze współbiesiadującymi. Używanie do jedzenia niedużych
talerzy sprawi, że małe porcje wypełnią talerz, dając tym samym sygnał
do mózgu o zaspokojeniu głodu. Jak wiadomo, jada się oczami...
Bardzo
istotne jest też wolne przeżuwanie, które pomaga w skutecznym trawieniu
pożywienia. Oprócz wspomagania trawienia, wolne jedzenie sprawi, że...
skuteczniej się najemy. Brzmi dziwnie? Otóż receptorom sytości w żołądku
potrzeba co najmniej 20 minut, by wysłać do mózgu sygnał ?zadowolenia?.
Należy
jadać różnorodnie, nie bać się kulinarnych eksperymentów, a gdy tylko
zauważymy, że po zjedzeniu czegoś organizm sobie nie radzi, nie próbujmy
tej rzeczy następnym razem. Zaufajmy mądrości własnego organizmu,
starając się go nie przekonywać na siłę, że ferrari może jeździć na
paliwie czołgowym?
6. JEDZ REGULARNIE
Staraj
się nie zapominać o posiłkach. Opuszczanie ich, a już szczególnie
śniadania, jest najlepszym sposobem na nadwagę. Niejedzenie śniadań
obniża poziom cukru we krwi, prowadząc do późniejszego odczucia wilczego
głodu. Osoby, które regularnie opuszczają ten posiłek (lub jedzą
symboliczne śniadania składające się z kromki białego pieczywa) częściej
w ciągu dnia sięgają po słodkie przekąski w celu wyrównania poziomu
cukru we krwi oraz podjadają do późnego wieczora. Przekąski pomiędzy
posiłkami mogą pomóc w walce z głodem, ale nie powinny być zbyt obfite ?
inaczej zaczną zastępować właściwe posiłki.
7. PIJ DUŻĄ ILOŚĆ PŁYNÓW
Dorosły
człowiek powinien wypijać co najmniej 1,5 litra płynów dziennie.
Zapotrzebowanie na płyny wzrasta razem z temperaturą i wysiłkiem
fizycznym. Picie odpowiednich ilości nawadnia ciało, utrzymuje poziom
elektrolitów w normie (przez co, między innymi, zapobiega tworzeniu
zmarszczek), dodaje mięśniom siły oraz... zwiększa koncentrację.
Najzdrowsza jest niegazowana woda mineralna, ale jeśli ktoś nie lubi lub
nie może pić czystej wody, niech nawadnia się sokami (niesłodzonymi),
zieloną herbatą i naparami ziołowymi oraz owocowymi. Uwaga na kawę i
słodzone napoje gazowane! Są one znanymi diuretykami (środkami
moczopędnymi) i powodują odwodnienie organizmu, dlatego absolutnie nie
powinniśmy doliczać ich do dziennej ilości wypijanych płynów. Uczucie
pragnienia oznacza pierwszy stopień odwodnienia organizmu, dlatego z
sięgnięciem po wodę nie powinniśmy zwlekać do momentu, kiedy naprawdę
chce nam się pić. Chcąc sprawdzić, czy nasz organizm naprawdę domaga się
wody, wystarczy przejechać językiem po wargach: jeśli są suche, czas na
szklankę wody. Co więcej, zaspokojenie pragnienia pokrywa
zapotrzebowanie organizmu na wodę tylko w 60%.
8. RUSZAJ SIĘZbyt
duża ilość kalorii przy niedostatecznej aktywności fizycznej prowadzi
do otyłości. Ćwiczenie pomaga spalić nadmiar energii i wpływa korzystnie
na serce, układ krążenia i dobre samopoczucie. Regularny wysiłek
fizyczny zmniejsza ryzyko chorób serca oraz wylewu krwi do mózgu poprzez
obniżanie LDL, frakcji cholesterolu (?złego cholesterolu?) i
poprawianie ogólnego krążenia krwi. Jakikolwiek wysiłek fizyczny jest
lepszy niż siedzenie przed telewizorem, co pokazują wyniki słynnego
Framingham Heart Study z 2005 roku (dotyczącego kobiet), z których
wynika, że nawet godzina spaceru tygodniowo zmniejsza o połowę ryzyko
wystąpienia chorób serca. Niech świadomy ruch stanie się stałą częścią
twojego dnia. Używaj schodów zamiast jeździć windą (zarówno w górę, jak i
w dół). Pospaceruj podczas przerwy obiadowej.
9. ZMIENIAJ PRZYZWYCZAJENIA STOPNIOWOStopniowe
modyfikacje stylu życia są łatwiejsze do przeprowadzania niż
jednorazowa duża zmiana. Działaj racjonalnie. Przez trzy dni zapisuj
wszystko, co jesz. Jeśli wyjdzie, że zjadasz za mało owoców i warzyw,
zacznij od jednej dodatkowej porcji dziennie, np. jabłka. Lubisz jeść
tłusto? Każdego dnia staraj się ograniczyć ilość tłustych potraw,
stopniowo rezygnuj ze smażenia. Przepadasz za słodkim? Zacznij od
pogryzania rodzynek lub innych suszonych owoców, a z czasem przerzuć się
na chrupanie marchewki lub orzechów.
10. NIE MA ?DOBREGO? LUB ?ZŁEGO? JEDZENIASamo
jedzenie nie jest dobre lub złe. To niewłaściwe zestawienie i nadmiar
produktów z jednej grupy przynosi szkody. Zamiast obwiniania się o
jedzenie zbyt tłusto, staraj się zmienić proporcje spożywanych tłuszczów
i wzbogacać dietę o neutralizujące warzywa i owoce.
"