Kłamstwo powtarzane wielokrotnie w końcu zostaje przyjmowane jako pewnik. Takie zjawisko ma miejsce w każdej dziedzinie nauki. W przypadku odchudzania może nie jest to o tyle kłamstwo, co przypuszczenie, które nawet, jeśli później w trakcie badań nie znalazło uzasadnienia lub nadal wywołuje kontrowersje, przekazywane z ust do ust nabiera ogromnej mocy. Możnaby powiedzieć, że to tylko niewinne 'plotki', jednak jeśli powiążemy je z działaniami politycznymi, akcjami społecznymi i edukacją mogą okazać się szkodliwe. Jest co najmniej kilka takich hipotez:

I. Trudne do osiągnięcia cele skutkują niepowodzeniem w odchudzaniu.

Wydaje się logiczne, prawda? Jednak pomimo, że jest to rozsądna hipoteza, dane empiryczne wskazują na brak spójnego związku między ambitnymi celami i zakończeniem programu odchudzania lub utratą masy ciała. W rzeczywistości kilka badań wykazało, że bardziej ambitne cele są czasem związane z lepszymi wynikami osób odchudzających się. Badanie opublikowane w International Journal of Obesity udowodniło, że w przypadku kobiet wysokie cele związane były z większą redukcją masy ciała po 24 miesiącach diety. Cele nie miały wpływu na utratę masy ciała wśród mężczyzn. Ponadto dwa badania wykazały, że działania dążące do poprawy wyników odchudzania poprzez zmianę wysokich celów na mniej ambitne nie spowodowały lepszych wyników redukcji masy ciała. Nie należy tej zasady mylić z celami nierealnymi. Odchudzanie powinno przebiegać w tempie nie większym niż utrata 1 kg na tydzień. Pod tym względem cele muszą być realne. Zasada ta porównuje raczej cele typu: schudnąć 4 kg w miesiąc, czy w dwa?

II. Im więcej owoców i warzyw w diecie, tym łatwiej schudnąć niezależnie od innych zmian.

Niezaprzeczalną prawdą jest, że spożycie owoców i warzyw ma korzystny wpływ na zdrowie, może też pomóc redukcji masy ciała, chociażby dzięki zwiększeniu udziału błonnika pokarmowego w diecie. Jednak jest jedno 'ale'. Badania pokazują, że jeśli żadne inne zmiany w trybie życia nie zajdą, zwiększenie spożycia owoców i warzyw może wiązać się z brakiem rezultatów w odchudzaniu, a nawet ze wzrostem masy ciała. Należy mieć świadomość, że owoce są bogate w cukry proste i mogą mieć sporą kaloryczność, a kalafior polany masłem i bułką tartą może stać się kaloryczną bombą. Owoce i warzywa zatem należy jeść, ale z głową.

III. Otyłe osoby, nawet jeśli schudną, powinny liczyć się ze zwiększoną śmiertelnością.

Rozważania opublikowane w The New England Journal of Medicine dają nadzieję twierdzić, że hipoteza ta jest tylko domniemaniem. W badaniu na szczurach (Obesity research) udowodniono, że żywotność zwierząt nieotyłych przez całe życie oraz tych, które z otyłości przeszły w odpowiednią dla nich masę ciała nie różniła się. Co więcej, znaczenia nie miały również stosowane podczas odchudzania diety.

Środowisko naukowe stawia wiele hipotez, niektóre są potwierdzane, inne nie, a jeszcze inne dają sprzeczne wyniki. Nie powinniśmy więc wpadać w zakłopotanie, jeśli postępujemy inaczej niż mówią nam rozgłaszane w mediach 'nowinki', ale spokojnie czekać na ich potwierdzenie.

Zdjęcie pochodzi z: with wind / Foter / CC BY