Vitalia: Jak się narodził pomysł projektu?


Justyna Marszałkowska - Jakubik: Jak to zazwyczaj bywa, przy koleżeńskiej rozmowie przy herbacie. Często obserwuję na ulicy zachowania żywieniowe ludzi: dorosłych i tych całkiem małych. Aż krew się we mnie burzy, jak widzę dziecko w wózku z paczką frytek czy batonem, w takich chwilach nurtuje mnie pytanie co musi się stać, aby coś się zmieniło. Wejście w życie ustawy o zakazie sprzedaży niezdrowej żywności w szkołach nie rozwiąże wszystkich problemów, bo nie możemy zwalać na szkołę odpowiedzialności za zdrowie naszych dzieci, ale być może otworzy oczy rodzicom czy nauczycielom.

Vitalia: Kto jest organizatorem akcji 'Lekcja Smaku'?


Justyna Marszałkowska - Jakubik: Komitet Ochrony Praw Dziecka, który pomaga już od 33 lat, skupia się na tych najmłodszych, którzy sami nie mogą się obronić, czyli na dzieciach. Prowadzi szeroko zakrojone działania. Pomaga dzieciom krzywdzonym (ofiarom przemocy fizycznej, seksualnej i emocjonalnej – tylko w roku 2013 podjął aż 333 interwencji!), pomaga rodzinom przechodzić przez sytuacje kryzysowe i rozstania, wspomaga rodziców w ich roli wychowawczej (szkolenia, porady, warsztaty). KOPD to także wsparcia prawne w sytuacjach nieszanowania praw dziecka, krzywdzenia go lub przemocy rodzinnej. Ponadto działania edukacyjne, kampanie, szkolenia czy konkursy mające na celu wyłonienie wartościowych książek, zabawek czy godnych uwagi miejsc dla dzieci w wieku od 0 – 14 roku życia.
    

Vitalia: Czy dieta współczesnego ucznia naprawdę jest tak fatalna? Sytuacja w polskich sklepikach szkolnych nie poprawiła się?

Justyna Marszałkowska - Jakubik: Niestety nie jest dobrze, ponad połowa dzieci zmaga się albo z nadwagą albo otyłością. To jest ogromny problem, bo nadmiar kilogramów w tak młodym wieku przyczynia się nie dość, że do wielu problemów zdrowotnych (zarówno teraz, jak i w wieku dorosłym), to i do odrzucenia przez rówieśników, co dodatkowo odbija się na psychice malucha. Dzieci jedzą za często, do picia dostają soki lub słodkie napoje. Warto podkreślić, że sok nie powinien być wliczany w bilans napojów, to raczej słodka przekąska, do picia dziecko powinno dostać wodę – bezsmakową, bez cukru. Zdecydowana większość dzieci spożywa za dużo soli i cukru. Co istotne, dzieci mają zupełnie inne odczucie smaku i w wieku niemowlęcym nie mają jeszcze rozwiniętego zapotrzebowania na smaki słodkie i słone, dlatego ze smakiem mogą jeść rzeczy niedoprawione (dla nas kompletnie bez smaku). Z tego powodu nie sólmy i nie słodźmy potraw dzieciom, pomimo że nam one mogą nie smakować. Dieta uczniów jest także deficytowa w wapń i wiele witamin. Dzieci jedzą zdecydowanie za mało warzyw, a przypomnijmy, że warzyw należy spożywać minimum 5 porcji (400 g) warzyw (3x) i owoców (2x) dziennie. Spora grupa dzieci warzywa je raz w tygodniu! 

Warto w tym momencie przypomnieć, że nieprawidłowe zwyczaje żywieniowe najmłodszych w znaczący sposób zwiększają ryzyko wystąpienia chorób dietozależnych w wieku dorosłym.

Vitalia: Na czym polega projekt 'Lekcja Smaku'?


Justyna Marszałkowska - Jakubik: Często idąc do dietetyka po poradę, czy czytając artykuł nt. zdrowego żywienia widzimy niekończącą się listę produktów zakazanych. Tym razem, wraz z producentami żywności i koncernami spożywczymi, chcemy przygotować spis dobrych, wartościowych produktów, które dzieci mogłyby kupić w szkolnym sklepiku lub zapakować do swoich pudełek śniadaniowych. Chcemy dać pewien wybór rodzicom i osobom prowadzącym sklepiki szkolne.

Vitalia: Co da rodzicom i uczniom ten projekt?


Justyna Marszałkowska - Jakubik: Logo Komitetu na produkcie, w kawiarni, przedszkolu, czy gabinecie lekarskim jest znakiem dla Rodziców i Opiekunów, że warto kupić dany produkt, czy odwiedzić polecane miejsce. Producenci chętnie zgłaszają swoje produkty, dzięki temu dzieci mają dostęp do wartościowych, dobrych przekąsek, rodzice pewność, że dają im to co najlepsze.

Vitalia: Kto może zgłosić się do uczestnictwa w 'konkursie'?


Justyna Marszałkowska - Jakubik: 'Lekcja Smaku' jest adresowana do producentów żywności, dystrybutorów, którzy troszczą się o zdrowie konsumentów i przy okazji chcą podjąć trud w rozwiązywaniu problemów społecznych (w tym wypadku chodzi o zniwelowanie skutków złego odżywiania, szczególnie wśród dzieci).

Vitalia: Na co przeznaczona jest wpłacana podczas zgłoszenia produktu kwota?


Justyna Marszałkowska - Jakubik: Kwota, którą producenci wpłacają na konto Komitetu Ochrony Praw Dziecka przeznaczona jest na diagnozę i terapię jednego dziecka – podopiecznego Komitetu.

Vitalia: Na jakiej podstawie produkty będą oceniane? Kto to będzie robił?


Justyna Marszałkowska - Jakubik: W kapitule zasiadają eksperci w dziedzinie pediatrii oraz żywności i żywienia, którzy na co dzień stykają się z problemami m.in. nadwagi, otyłości czy innych chorób dietozależnych właśnie wśród dzieci. Nadesłanym produktom, a szczególnie ich etykietom będzie się przyglądał Prof. dr hab. n. med. Piotr Socha (ordynator oddziału Gastroenterologii, Hepatologii i Zaburzeń Odżywiania  w Instytucie 'Pomnik – Centrum Zdrowia Dziecka'), dr .n. med  Wojciech Feleszko (pediatra, immunolog w Klinice chorób płuc i chorób alergicznych u dzieci w Warszawie przy ul. Działdowskiej) oraz ja :-)

Vitalia: Możemy spodziewać się również listy produktów zakazanych?

Justyna - Marszałkowska Jakubiak: Nie robimy listy produktów zakazanych, bo wiemy że wszystkie produkty dostępne w sklepach są dopuszczone do sprzedaży jako nieszkodzące. Jednak w tak szerokim asortymencie można się zgubić, a na półkach sklepowych obok siebie znajdują się produkty mniej lub bardziej wartościowe.  Stąd chęć stworzenia pewnej bazy artykułów żywnościowych, które możesz spokojnie podać swojemu dziecku.      

Vitalia: Możemy być pewni produktów, które zostaną polecone?


Justyna Marszałkowska - Jakubik: Zdecydowanie! Patrząc na kapitułę myślę, że nie musimy mieć wątpliwości co do rzetelności oceny.

Vitalia: Dziękuję za rozmowę i z niecierpliwością czekamy na pełną listę polecanych produktów!

Justyna Marszałkowska - Jakubiak
Wywiadu udzieliła Justyna Marszałkowska - Jakubik, dietetyk medyczny i propagatorka zdrowego stylu życia, autorka publikacji na temat żywienia, wykładowca akademicki.

Zdjęcie tytułowe pochodzi z: André Hofmeister / Foter / CC BY-SA