Czym jest cytologia na podłożu płynnym?

Cytologia to jedno z podstawowych badań ginekologicznych. W ostatnich latach miejsce tradycyjnej cytologii zastępuje cytologia na podłożu płynnym, która – zdaniem ekspertów Polskiego Towarzystwa Patologów – jest od niej dokładniejsza. Badanie to ma znaczenie profilaktyczne – powinno być przeprowadzane średnio co 3 lata przez kobiety po 20. roku życia. W przypadku kobiet z grupy ryzyka chorób szyjki macicy cytologia płynna powinna być wykonywana częściej, zgodnie z zaleceniami ustalonymi przez lekarza prowadzącego. Badanie to odgrywa również rolę diagnostyczną. Pozwala bowiem wykryć wiele patologicznych stanów układu rozrodczego.

Jak wygląda cytologia na podłożu płynnym?

Podobnie jak w przypadku cytologii tradycyjnej, tak i w tej na podłożu płynnym materiał do badania pobiera się u pacjentki na fotelu ginekologicznym przed wykonaniem badania ginekologicznego. Lekarz pobiera wymaz z szyjki macicy przy użyciu szczoteczki cytologicznej. Jednak w odróżnieniu od zwykłej cytologii pobrane komórki nie trafiają na szkiełko, a końcówkę szczoteczki umieszcza się w pojemniku wypełnionym specjalnym płynem. Jego zadaniem jest zapobieganie uszkodzeniu materiału przeznaczonego do badania. Następnie po przekazaniu do laboratorium zostaje on przeniesiony z pojemnika na specjalny filtr. Tam odbywa się proces oczyszczenia próbki z niepożądanych elementów, w tym m.in. bakterii, erytrocytów czy śluzu. Po tym próbka jest przenoszona na szkiełko i analizowana pod mikroskopem. Wyniki cytologii przekazuje się pacjentce, następnie powinny one zostać omówione z lekarzem kierującym na badanie.

Dlaczego warto zdecydować się na cytologię na podłożu płynnym?

Jak już wspomniano, cytologia na podłożu płynnym jest dokładniejsza od zwykłej cytologii. Wiąże się to przede wszystkim ze sposobem pobrania materiału do analizy. W zwykłej cytologii komórki są pobierane przy pomocy szczoteczki, jednak tylko część z nich trafia na szkiełko, które zostaje przekazane do badania. Pewna ilość materiału pozostaje na szczoteczce, która stanowi odpad medyczny. Sposób pobierania materiału skraca czas potrzebny na jego ocenę o około 30–40%. Eksperci podkreślają, że pobrany materiał może zostać wykorzystany do innych badań. Przede wszystkim jednocześnie z cytologią może być wykonane badanie w kierunku wirus HPV. Patogen ten jest jednym z głównych czynników ryzyka raka szyjki macicy. 

Cytologia na podłożu płynnym – co wykrywa?

Cytologia na podłożu płynnym jest wykorzystywana przede wszystkim do wykrywania zmian przedrakowych i rakowych szyjki macicy. Wykazuje ona dużą czułość w wykrywaniu śródnabłonkowych zmian dysplastycznych. Badanie to pozwala również wykryć grzybicze, bakteryjne czy wirusowe zakażenia dróg rodnych, np. chlamydię czy zakażenie wirusem HPV.